De Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza): de verplichtingen op een rij

Op 11 februari jl. is het wetsvoorstel Wet toetreding zorgaanbieders (hierna: “Wtza”), samen met het wetsvoorstel Aanpassingswet Wet toetreding zorgaanbieders door de Tweede Kamer aangenomen. De Wtza zal de toelatingsbepalingen van de Wet toelating zorginstellingen (de “WTZi”) vervangen en een aantal veranderingen met zich brengen. Opmerkelijk is dat de Wtza zowel eisen stelt aan bestaande als aan nieuwe zorgaanbieders. Een overzicht van de nieuwe verplichtingen.

Voor wie geldt de Wtza?

De Wtza is van toepassing op alle zorgaanbieders in de zin van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (hierna: “Wkkgz”), te weten instellingen én solistisch werkende zorgverleners. Zorgaanbieders die zorg leveren in de zin van de Wet langdurige zorg (hierna: “Wlz”), de Zorgverzekeringswet (hierna “Zvw”) en die ‘andere zorg’ leveren (denk aan alternatieve geneeswijzen) vallen onder de Wkkgz en daarmee tevens onder de Wtza. Nieuw is dat de meldplicht van de Wtza tevens gaat gelden voor jeugdhulpaanbieders onder de Jeugdwet.

Wat zijn de nieuwe verplichtingen op grond van de Wtza?

De Wtza zal een tweetal grote veranderingen met zich brengen. Enerzijds is dit de meldplicht. Deze meldplicht zal voor iedere zorgaanbieder gaan gelden, dus zowel bestaande als nieuwe zorgaanbieders. Het aanvragen van een toelatingsvergunning geldt niet voor iedereen. Deze verplichting geldt slechts voor bepaalde zorgaanbieders.

1. Meldplicht

1.1 Nieuwe zorgaanbieders

Alle nieuwe zorgaanbieders dienen zich voorafgaand aan de zorgverlening te melden bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: “IGJ”). De zorgaanbieder zal worden gevraagd een vragenlijst in een digitaal portaal in te vullen. Middels deze melding worden deze nieuwe zorgaanbieders – in een vroeg stadium – gewezen op de kwaliteitseisen waar zij aan dienen te voldoen.

Het doel van deze meldplicht is tweeledig. Enerzijds vergaart de IGJ in dit vroege stadium al veel informatie over de nieuwe zorgaanbieders. Vervolgens kan de IGJ beoordelen of en welke zorgaanbieders zij zal inspecteren. Anderzijds zijn zorgaanbieders zich tijdig bewust van de geldende kwaliteitseisen waar zij zodoende aan dienen te voldoen.

1.2 Bestaande zorgaanbieders

De meldplicht is, met instemming van de Tweede Kamer, tevens uitgebreid naar bestaande zorgaanbieders. Vanwege de extra administratieve lasten, kunnen bepaalde categorieën zorgaanbieders middels een algemene maatregel van bestuur (dat is een besluit van het kabinet) worden uitgezonderd van de meldplicht. Inmiddels is er meer duidelijkheid over welke zorgaanbieders uitgezonderd zijn. Hiervoor verwijzen wij naar ons artikel.

2. Toelatingsprocedure

2.1 Nieuwe zorgaanbieders

Met inwerkingtreding van de Wtza zal de procedure voor het aanvragen van een toelatingsvergunning tevens worden gewijzigd ten opzichte van de huidige WTZi-procedure. Zowel (i) instellingen die medisch specialistische zorg verlenen (ii) als instellingen die Zvw- of Wlz-zorg verlenen én waarbij de zorg wordt verleend met meer dan 10 zorgverleners, dienen een toelatingsvergunning aan te vragen.

De vergunningsaanvraag zal door het CIBG worden getoetst op de volgende elementen:

• De transparantieseisen met betrekking tot de bestuursstructuur en de bedrijfsvoering, denk aan het aanstellen van een interne onafhankelijke toezichthouder, zoals bijvoorbeeld een raad van toezicht/raad van commissarissen (vergelijkbaar aan de WTZi). Én;
• Documenten waaruit volgt dat wordt voldaan aan de voorwaarden voor een goede kwaliteit van zorg op basis van de Wkkgz.

2.2 Bestaande zorgaanbieders

Bestaande zorgaanbieders met een WTZi-toelating hoeven géén nieuwe vergunning aan te vragen indien de zorgaanbieder eerder een WTZi-toelating heeft aangevraagd én op grond van de Wtza een toelatingsvergunning moet aanvragen. In dat geval wordt de WTZi-toelating ‘omgezet’ naar een toelatingsvergunning.

Indien de zorgaanbieder eerder een WTZi-toelating heeft aangevraagd, maar op grond van de Wtza géén toelatingsvergunning moet aanvragen ‘vervalt’ de WTZi-toelating.

Bestaande zorgaanbieders moeten wél een nieuwe vergunning aanvragen indien:

• De zorgaanbieder van rechtswege een WTZi-toelating heeft gekregen én op grond van de Wtza een toelatingsvergunning moet aanvragen. Deze aanvraag moet de zorgaanbieder binnen twee jaar na inwerkingtreding van de Wtza hebben gedaan;
• De zorgaanbieder onder de WTZi géén toelating hoefde aan te vragen maar op grond van de Wtza wél een toelatingsvergunning moet aanvragen. Deze aanvraag moet de zorgaanbieder binnen twee jaar na inwerkingtreding van de Wtza hebben gedaan;
• De zorgaanbieder voor hen nieuwe zorgsoorten gaan leveren, die vallen onder de reikwijdte van de Wkkgz en daarmee de Wtza. Denk aan een bestaande Wmo-aanbieder die ook Zvw-zorg gaat leveren (én de zorg wordt verleend door meer dan 10 zorgverleners). In dat geval dient ook de bestaande zorgaanbieder een nieuwe Wtza-vergunning aan te vragen.

Indien er op grond van bovenstaande een toelatingsvergunning dient te worden aangevraagd, zal ook moeten worden voldaan aan de eisen aan de bedrijfsvoering en bestuursstructuur (waaronder het aanstellen van een interne onafhankelijke toezichthouder).

Het is echter ook mogelijk dat een zorgaanbieder (van Zvw- of Wlz-zorg) ten tijde van de inwerkingtreding van de Wtza niet 10 zorgverleners in dienst heeft, maar na inwerkingtreding wél. In dat geval geldt dat de vergunning binnen zes maanden nadat de grens van 10 zorgverleners is overschreden moet zijn aangevraagd.

2.3 Uitzonderingen

Bepaalde categorieën zorgaanbieders zijn eveneens uitgezonderd van de vergunningsplicht. Hiervoor verwijzen wij naar ons artikel.

Conclusie

De Wtza is op 9 juni 2020 als hamerstuk door de Eerste Kamer afgedaan. Het kabinet is voornemens de Wtza per 1 juli 2021 in werking te laten treden.

De Wtza zal in ieder geval veranderingen en nieuwe verplichtingen met zich mee brengen die van belang zijn indien u van plan bent om een zorgonderneming te starten, maar ook indien u al bestaand zorgaanbieder bent. Het is daarom raadzaam de komende periode het nieuws rondom de Wtza te volgen, zodat u goed voorbereid bent op de nieuwe Wtza-verplichtingen.

Wat betekent de Wtza voor uw zorgorganisatie? Controleer het via de Wtza-wizard

De Wtza brengt verschillende – ook nieuwe – verplichtingen met zich voor zorgorganisaties. Via onze Wtza-wizard kunt u door middel van het beantwoorden van een aantal simpele vragen snel in beeld krijgen wat uw verplichtingen zijn ten aanzien van:

• de Wtza meldplicht
• de Wtza vergunningplicht
• het intern toezicht op grond van de Wtza
• de jaarverantwoording op grond van de Wtza
• de financiële bedrijfsvoering op grond van de Wtza 

Zie ook:

• WTZi wordt Wtza in 2022
• De Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza): de verplichtingen op een rij.
• De Uitvoeringsregeling Wtza definitief: aandachtpunten
• Let op: controleer CIBG-brief over de Wtza
• De Wtza: belangrijkste verplichtingen voor mondzorgaanbieders vanaf 1 januari a.s.
• De (A)Wtza en extern toezicht door de NZa
• Luister ook naar de podcast “Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza): welke verplichtingen komen er op zorgaanbieders af?”