De Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) – deel I: de meldplicht

Meldplicht

Op grond van de Wtza geldt voor zorgaanbieders een meldplicht. De meldplicht houdt in dat een zorgaanbieder zich moet melden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (‘IGJ’) middels het invullen van een vragenlijst via www.toetredingzorgaanbieders.nl.

In dit artikel wordt inzichtelijk gemaakt wanneer de meldplicht geldt, welke uitzonderingen gelden, op welke manier gemeld dient te worden en wat de mogelijke sancties zijn in geval van niet-naleving van deze verplichting.

Wie moeten zich melden en wanneer?

Wie moeten zich melden: nieuwe zorgaanbieders / jeugdhulpaanbieders
Het uitgangspunt is dat nieuwe zorgaanbieders die zorg op grond van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (‘Wkkgz’) gaan verlenen, zich dienen te melden. De meldplicht geldt ook voor nieuwe jeugdhulpaanbieders die jeugdhulp op grond van de Jeugdwet (‘Jw’) gaan verlenen.

‘Zorgaanbieders’ in de zin van de Wtza zijn zowel zorginstellingen als solistisch werkend zorgverleners (zoals bijvoorbeeld zzp’ers). Jeugdhulpaanbieders in de zin van de Jw zijn zowel (verbanden van) natuurlijke personen en rechtspersonen die (bedrijfsmatig) jeugdhulp verlenen als solistisch werkend jeugdhulpverleners.

Deze zorgaanbieders hebben een meldplicht voordat zij beginnen met het verlenen van de zorg. Dat kan niet eerder dan drie maanden voor de start van de zorg.

Moeten bestaande zorgaanbieders / jeugdhulpaanbieders zich melden voor de Wtza?
Voor zover de zorgaanbieder / jeugdhulpaanbieder voor 1 januari 2022 al meldplichtige zorg verleende, geldt dat de termijn om te melden inmiddels (anno mei 2023) verstreken is. Melden moest dan immers voor 1 juli 2022. Als een zorgaanbieder ná 1 januari 2022 is begonnen, had deze zorgaanbieder zich voorafgaand aan de start van de zorgverlening al moeten melden.

Bovenstaande is het uitgangspunt. Er zijn echter uitzonderingen op de meldplicht. Het is als zorgaanbieder goed om te controleren of er een uitzondering van toepassing is.

Wie zijn uitgezonderd van de meldplicht?

De volgende zorgaanbieders zijn uitgezonderd van de meldplicht: (i) zorgaanbieders die op 1 januari 2022 in het LRZa stonden en (ii) zorgaanbieders die vóór juni 2022 de jaarverantwoording over 2021 openbaar hebben gemaakt (aan de hand van de nieuwe regels). In praktijk betekende dit dat de meeste reeds actieve zorgaanbieders die al voor 1 januari 2022 actief waren, zijn uitgezonderd.

Bepaalde zorgaanbieders zijn op grond van de aard van de zorg die zij leveren uitgezonderd. Een voorbeeld is dat apotheken en abortusklinieken zijn uitgezonderd. In artikel 2 Uitvoeringsbesluit Wtza staat de volledige lijst van uitgezonderde zorgaanbieders. Hoewel de meeste zorgaanbieders niet zijn uitgezonderd, is het goed om dat lijstje nog even te controleren voor de eigen zorgorganisatie.

Ook een beperkt aantal jeugdhulpaanbieders is uitgezonderd van de meldplicht. Dit geldt voor jeugdhulpaanbieders die enkel vervoer leveren en voor gemeenten. In artikel 4.0.1 Besluit Jeugdwet zijn deze uitzonderingen opgenomen.

Welke sanctie staat op het niet-melden?

Het CIBG / de IGJ houdt toezicht op de naleving van de meldplicht. Indien de meldplicht niet wordt nageleefd, kan er een bestuurlijke boete opgelegd worden ter hoogte van maximaal € 22.500,- (dit is het bedrag in 2023). De IGJ geeft in de boetebeleidsregels aan dat bij overtreding van de meldplicht, eerst een ‘schriftelijke waarschuwing’ wordt gegeven (en dat indien opnieuw een overtreding van dezelfde wettelijke norm wordt geconstateerd, een boete wordt opgelegd).
Het kan zijn dat een zorgfinancier (zoals een gemeente, zorgkantoor of zorgverzekeraar) contractueel ook heeft vastgelegd dat er aan de Wtza moet worden voldaan. Het is aan te raden om te controleren of dat zo is en of de financier een eventuele consequentie verbindt aan het schenden van de verplichtingen.

Op het moment dat een bestaande zorgaanbieder er achter komt dat hij onterecht niet heeft gemeld en nu te laat is, is het raadzaam juridisch advies in te winnen ten aanzien van de eventuele consequenties. De IGJ heeft op haar website in de FAQ aangegeven dat aanbieders die zich voor 1 juli 2022 hadden moeten melden, dat alsnog ‘zo snel mogelijk’ moeten doen, maar geeft daarbij niets aan over de eventuele consequentie van het overschrijden van de termijn. Mogelijk zal dan, zoals hiervoor beschreven, een waarschuwing gegeven worden.

_________________________________________________________________

Op 1 januari 2022 is de Wet toetreding zorgaanbieders (‘Wtza’) in werking getreden. Bepaalde verplichtingen golden gedurende 2022 al. Sommige aanbieders dienen pas per 1 januari 2024 aan alle verplichtingen te voldoen. Ook dat komt steeds dichterbij.
In deze artikelenreeks geven wij per verplichting een overzicht van de stand van zaken, de verplichtingen en de sancties. Dit is deel 1, de meldplicht.

Verder naar deel 2, de vergunningplicht.

Kijk voor meer informatie over de Wtza ook op onze Wtza-pagina.