Digitale gegevensuitwisseling in de zorg: ontwikkelingen Wegiz?

Het heeft even geduurd, maar onlangs heeft de Tweede Kamer – één jaar later dan gepland – alsnog het wetsvoorstel ‘Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg’ (“Wegiz”) aangenomen. De Wegiz gaat nu voor behandeling naar de Eerste Kamer.

De Wegiz vormt een belangrijk wettelijk kader voor elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. Dit wetsvoorstel schrijft namelijk voor dat bepaalde (gezondheids)gegevens verplicht digitaal en in lijn met bepaalde standaarden moeten worden uitgewisseld tussen zorgaanbieders.

Inhoud Wegiz

Algemeen

In het concept Wetsvoorstel Elektronische Gegevensuitwisseling in de zorg is geregeld dat specifieke zorgprocessen kunnen worden aangewezen waarbinnen gegevensuitwisseling verplicht digitaal dient te gebeuren. Deze verplichting geldt dan voor zorgaanbieders als bedoeld in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (“Wkkgz”), oftewel zowel instellingen als solistisch werkende zorgverleners die zorg leveren als bedoeld in de Wet langdurige zorg (“Wlz”), de Zorgverzekeringswet (“Zvw”) en ‘andere zorg’.

Het gaat daarbij niet om een verplichting ten aanzien van (de uitwisseling van) álle gegevens. Welke gegevens dit betreft wordt in een Algemene Maatregel van Bestuur (“AMvB”) nader vastgesteld. De eerste gegevensuitwisselingen die de komende tijd prioriteit krijgen ten opzichte van de andere gegevens zijn:

• het digitaal receptenverkeer tussen apotheken en huisartsen;
• uitwisseling van (video)beelden;
• uitwisseling van de Basisgegevensset Zorg (tussen medisch specialistische instellingen);
• de verpleegkundige overdracht van ziekenhuizen naar VVT-instellingen.

Daarnaast bepaalt de Wegiz dat de gegevensuitwisseling plaats dient te vinden volgens bepaalde normen en standaarden. De voorwaarden daarvoor worden nog uitgewerkt in zogeheten NEN-normen. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (“VWS”) heeft NEN (het door de overheid aangewezen normalisatie-instituut) gevraagd om als onafhankelijke partij de totstandkoming van NEN-normen en certificatieschema’s te faciliteren. Deze normen en schema’s zorgen ervoor dat certificerende instellingen kunnen toetsen of zorgaanbieders voldoen aan de eisen van de normen.

Door ontwikkeling van deze normen wordt als ware geborgd dat voor de informatie die wordt uitgewisseld overal hetzelfde beveiligingsniveau geldt. Zie voor een nadere toelichting op de Wegiz, ons eerdere artikel op dit punt.

Persoonlijke gezondheidsomgeving

Tevens van belang is dat de Wegiz via een amendement ook verplichtingen oplegt aan de zorgaanbieder ten aanzien van de Persoonlijke gezondheidsomgeving (“PGO”). Dit amendement is inmiddels tevens aangenomen. Het doel van het amendement is om ervoor te zorgen dat zorgaanbieders erop toezien dat aangewezen gegevensuitwisselingen te benaderen moeten zijn vanuit een PGO (en dus gedeeld moeten worden met de PGO), indien een cliënt hier gebruik van maakt. Daarnaast vloeit hieruit voort dat een PGO daarvoor wel dient te voldoen aan bepaalde eisen, zodat de gegevens op een veilige en betrouwbare wijze kunnen worden gedeeld. Deze eisen worden bij of krachtens een AMvB vastgesteld, hetgeen dus nog nader wordt uitgewerkt. Dit is een manier voor de patiënt om (meer) regie te krijgen over en inzicht te krijgen in zijn medische gegevens.

Gevolgen van de Wegiz voor zorgaanbieders: tijdlijn

De gedachte is dat de Wegiz er voor zal zorgen dat zorgaanbieders over adequate, actuele en uniforme patiënteninformatie kunnen beschikken doordat er op uniforme wijze gegevens uitgewisseld zullen worden. Dit zal volgens de Minister van VWS bijdragen aan het kunnen leveren van de juiste zorg op het juiste moment. Dit kan een manier zijn om grote (digitale) stappen te zetten in de zorg. Daar staat wel tegenover dat dit voor sommige zorgaanbieders een grotere inspanning vergt dan voor andere.

De Wegiz heeft op dit moment (nog) niet direct gevolgen voor zorgaanbieders. Het wetsvoorstel is op 27 september 2022 aangenomen door de Tweede Kamer, maar dient nog te worden aangenomen door de Eerste Kamer. Daarnaast dient de onderliggende regelgeving nog te worden uitgewerkt. Daar zullen zorgorganisaties de gevolgen wel van merken. De planning is dat de eerste AMvB, die ziet op digitaal receptenverkeer, in 2023 in werking treedt. Andere AMvB’s zullen naar alle waarschijnlijkheid volgen in 2024. Nadat ook de Eerste Kamer akkoord gaat met de Wegiz, zal het ministerie van VWS aan de slag gaan met de uitwerking en interpretatie van de Wegiz.

Tot slot

De daadwerkelijke inwerkingtreding van de Wegiz en de directe gevolgen voor de zorgaanbieders zal dus nog even op zich laten wachten, maar de stappen naar een steeds meer (ook) digitaal ingerichte zorg worden wel steeds concreter.

Voor vragen over de Wegiz of over (digitale) gegevensuitwisseling, kunt u hier contact met ons opnemen. Of u kunt zich aanmelden voor onze nieuwsbrief, zodat u van de actuele ontwikkelingen op de hoogte blijft.