Medezeggenschap in de zorg: de cliënt krijgt meer inspraak!

De cliëntenraden gaan meer invloed krijgen. Dat is in ieder geval de opzet van het wetsvoorstel Wet medezeggenschap cliënten zorginstelling (Wmcz) 2018. Op 20 november 2011 is dit wetsvoorstel aangenomen door de Tweede Kamer. Het voorbereidend onderzoek naar deze wet vond op 15 januari 2019 plaats in de Eerste Kamer.

Wmcz 2018

De huidige wet medezeggenschap zorginstellingen stamt uit 1996. Een eerdere poging om deze bestaande wet te wijzigen is gestrand. Het thans voorliggende wetsvoorstel lijkt de eindstreep wel te gaan halen. Dit nieuwe wetsvoorstel zorgt voor een behoorlijke verbetering van de positie van cliëntenraden. Zo krijgen zij instemmingsrecht, meer bevoegdheden en recht op ondersteuning. Als de Wmcz 2018 van kracht wordt zal dit voor veel zorginstellingen veranderingen met zich meebrengen.

Voor wie zal de wet gaan gelden?

De wet zal gaan gelden voor de instellingen die zorg verlenen, zoals bedoeld in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Dit geldt dus niet alleen voor de instellingen die zorg leveren op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz) of de Zorgverzekeringswet . Ook andere zorg valt hier onder.

Wat zijn de wijzigingen?

Hier vindt u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen:

• iedere instelling die in de regel door meer dan 10 personen zorg (opname/verblijf zorg) doet verlenen, wordt verplicht om een cliëntenraad in te stellen. Voor sommige vormen van zorg geldt een grens van 25 personen;
• instellingen die zorg doen verlenen door 10 of minder personen krijgen de mogelijkheid om vrijwillig een cliëntenraad in te stellen, waarop de wet van toepassing is;
• instellingen waar cliënten langer dan een half jaar verblijven, krijgen een aantal specifieke verplichtingen. Bijvoorbeeld het geven van de mogelijkheid aan cliënten om invloed uit te oefenen op zaken die direct van invloed zijn op hun dagelijks leven;
• vervanging van het verzwaard adviesrecht van de cliëntenraden door een instemmingsrecht met een zwaarder toetsingscriterium;
• instellingen moeten die voorzieningen en financiële middelen aan de cliëntenraden ter beschikking stellen, die nodig zijn om hun taak uit te kunnen voeren;
• beroepsmogelijkheid na een geschil tussen de instelling en een cliëntenraad;
• toezicht door IGJ op naleving van de wet;
• de voorwaarde tot tijdig aanvragen van advies of instemming van de cliëntenraad wordt aangescherpt;
• hulp bij inventariseren van de wensen van de achterban van de cliëntenraad;
• verplichting tot openbaarmaking van vacatures voor de cliëntenraad;
• vervallen van de verplichting van de instelling tot het opstellen van een schriftelijk verslag over de wetstoepassing;
• onder strikte voorwaarden mogelijkheid tot ontbinding van de cliëntenraad die structureel tekortschiet in de behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de cliënten.

Het is raadzaam om de behandeling van dit wetsvoorstel nauwlettend in de gaten te houden. Als de wet van kracht wordt, moet uw instelling voorbereid zijn op de wijzigingen die het met zich mee brengt en daar uitvoering aan geven.

Heeft u vragen over de Wmcz 2018?

Indien u vragen heeft over de Wmcz 2018 dan kunt u contact met ons opnemen.