Al langere tijd worden concretere stappen gezet naar een meer digitaal ingerichte zorg. Met de komst van de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (hierna: “Wegiz”) is elektronische gegevensuitwisseling de norm geworden in de zorg. De gedachte achter de Wegiz is dat informatie over de behandeling van patiënten sneller beschikbaar is en het risico op fouten kleiner is als zorgverleners gegevens elektronisch uitwisselen. In een eerder artikel stonden wij stil bij de inhoud van de Wegiz. Daarnaast stonden we vorig jaar stil bij het (te verwachten) tijdspad van de Wegiz. In dit artikel worden de ontwikkelingen omtrent de Wegiz verder uitgediept.
Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg
Per 1 juli 2023 is de Wegiz in werking getreden. Op basis van deze wet zijn zorgaanbieders verplicht om zorggegevens elektronisch uit te wisselen. Papieren dossiers en fax zijn niet meer nodig. Dit betreft zorgaanbieders als bedoeld in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg. De Wegiz is dus (vooralsnog) niet gericht op zorg die valt onder de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.
De Wegiz is een kaderwet. Zo regelt de Wegiz dat de minister van VWS, door middel van een zogeheten Algemene maatregel van bestuur (hierna: “AMvB”), specifieke gegevensuitwisselingen kan aanwijzen waarbinnen gegevens elektronisch moeten worden uitgewisseld. Daarnaast dient aan een tweetal eisen te worden voldaan, alvorens gegevens verplicht digitaal moeten worden uitgewisseld:
- de veldpartijen (zorgaanbieders, ICT-leveranciers) hebben werkende oplossingen om dit te realiseren;
- er is een NEN-norm ontwikkeld, in opdracht van de minister, waarin de eenheid van taal en eenheid van techniek voor de uitwisseling eenduidig beschreven staat.
Inmiddels is er een Meerjarenagenda Wegiz (hierna: “MJA”), waarin het verwachte tijdspad is opgenomen voor wat betreft de NEN-normen van vijf geprioriteerde gegevensuitwisselingen. Voor deze gegevensuitwisselingen geldt het volgende tijdspad:
- Medicatieoverdracht (tussen apotheken en huisartsen)
De AMvB voor het versturen van een recept door de huisarts aan de terhandsteller (apotheek) is op 1 januari 2024 in werking getreden. Er is een kwaliteitsstandaard voor medicatieoverdracht gepubliceerd die is uitgebreid met een informatieparagraaf. Daarin is uitgewerkt welke informatie uit de basisset van medicatiegegevens, door welke zorgverlener tijdens het zorgproces wordt gegenereerd, vastgelegd, gebruikt en/of overgedragen. - Basisgegevensset Zorg
In de Basisgegevensset Zorg staat de minimale set aan patiëntgegevens die door alle zorgverleners worden gebruikt. Denk daarbij aan NAW-gegevens, allergie-informatie of laboratoriumuitslagen. De internetconsultatie van de AmvB is inmiddels afgerond en de AmvB zou in juli 2024 gepubliceerd worden, maar in een brief van de minister aan de Tweede Kamer van 22 april 2024 is aangegeven dat deze publicatie vertraging heeft opgelopen en dat na de zomer van 2024 meer informatie zal worden gegeven over de voortgang van de BgZ. - Beeldbeschikbaarheid
In dit geval gaat het om het elektronisch verzenden van beelden bij een verwijzing binnen de medisch-specialistische zorg of binnen een bevolkingsonderzoek. Het is nog niet duidelijk wanneer de AMvB met betrekking tot beeldbeschikbaarheid in werking zal treden. - Verpleegkundige overdracht
Dit ziet op het overdragen van gegevens van een patiënt naar een andere zorgverlener. De kwaliteitsstandaard is ingediend bij het Zorginstituut Nederland ter publicatie. Na overeenstemming over de inhoud zal deze worden gepubliceerd. Het streven is om de AMvB in 2026 te publiceren. - Acute zorg
Vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA) is acute zorg als vijfde prioriteit toegevoegd aan de MJA. De AMvB is nog niet gereed.
Het zorgveld is onder begeleiding van NEN hard aan het werk om normen te ontwikkelen voor elektronische gegevensuitwisseling. Tijdens een debat in de Eerste Kamer is aan de minister van VWS gevraagd om medische brieven toe te voegen aan de MJA. De minister van VWS heeft toegezegd deze wens mee te nemen in de gesprekken die worden gevoerd. Het is aldus afwachten welke gegevensuitwisselingen nog worden uitgewerkt in AMvB’s en op die manier verplicht elektronisch zullen plaatsvinden.
Tot slot
In dit artikel is stilgestaan bij (toekomstige) wet- en regelgeving ten aanzien van digitale gegevensuitwisseling die relevant is voor de zorgsector. Duidelijk moge zijn dat het een hot item is en er veel beweging is en gaat komen. Anderzijds volgt ook duidelijk het beeld dat het een lang proces is voordat er daadwerkelijk veranderingen plaatsvinden die ook zijn terug te zien in de praktijk.