Wat zijn de verplichtingen op grond van de Governancecode in de zorg
Als toezichthouder of bestuurder van een zorginstelling heeft u te maken met de Governancecode Zorg. De Governancecode Zorg bestaat uit zeven basisprincipes. De code bevat onder meer regels op het gebied van goed bestuur en medezeggenschap binnen organisaties in de zorg. De Governancecode Zorg is een instrument die ervoor zorgt dat maatschappelijke doelstellingen en het vertrouwen in de zorg wordt gewaarborgd. Hieronder vindt u een toelichting op de zeven basisprincipes zodat u kunt bekijken of uw organisatie aan de hoofdlijn van de Governancecode in de zorg voldoet. Per 1 januari 2022 is de vernieuwde versie van de Governancecode Zorg in werking getreden. In dit overzicht is daar rekening mee gehouden.
Dit zijn de 7 basisprincipes van de Governancecode in de zorg:
1. Goede zorg
Het eerste principe is goede zorg en dit is onderdeel van de Governancecode omdat een goede zorgaanbieder goede kwaliteit moet leveren die voldoet aan de professionele standaarden en eigentijdse kwaliteits- en veiligheidseisen. In een samenwerking tussen zorgverlener en cliënt komt de zorg- en dienstverlening tot stand en deze moet optimaal zijn. Hierbij staan de behoeftes, wensen en belangen van de cliënt centraal: deze zijn richtinggevend voor de te leveren zorg.
2. Waarden en normen
Afhankelijk van de zorgorganisatie worden waarden en normen gehanteerd. Waarden en normen zijn een belangrijk principe binnen de Governancecode Zorg. Integriteit, betrouwbaarheid en aanspreekbaarheid zijn algemene waarden waaraan een zorgaanbieder dient te voldoen. Een belangrijke waarborg in de Governancecode Zorg ten aanzien van integriteit ziet op het voorkomen van ongewenste belangenverstrengeling. Het is van belang hierover – in lijn met de Governancecode Zorg – duidelijke afspraken te maken en vast te leggen (in de statuten of een reglement). Daarnaast dient de zorgorganisatie bepaalde waarden op te stellen die passen bij de eigen positie en doelstelling van de zorginstelling. Uiteindelijk zullen al deze normen en waarden zichtbaar moeten zijn binnen de cultuur en het gedrag van de organisatie.
3. Invloed belanghebbende
Zowel belanghebbenden binnen als buiten de zorgorganisatie moeten invloed kunnen uitoefenen op de zorg, dienstverlening en de koers van de zorgaanbieder. Daarbij is de raad van bestuur verantwoordelijk voor wie de medezeggenschap heeft over de organisatie. Naast de wettelijke medezeggenschap via de ondernemingsraad en de cliëntenraad (indien een verplichting bestaat tot het instellen hiervan) is professionele medezeggenschap van groot belang. Dit basisprincipe van de Governancecode Zorg ondersteunt het benutten van kansen doordat de medezeggenschap niet formeel wordt verdeeld maar ieder orgaan binnen de zorginstelling wel iets te zeggen heeft. Of je nu cliënt, medewerker of professional binnen de zorginstelling bent.
4. Inrichting governance
De inrichting van governance van de zorgaanbieder wordt bepaald door de raad van bestuur en de raad van toezicht. Daarbij moeten zij ervoor zorgen dat de inrichting en werking voldoet aan de Governancecode Zorg.
5. Goed bestuur
Een goed bestuur streeft de maatschappelijke doelstellingen van de zorgorganisatie na. Het bestuur is daarbij bevoegd en verantwoordelijk voor het besturen van de zorgorganisatie en de algemene gang van zaken. Het bestuur legt hieromtrent verantwoording af aan de raad van toezicht.
6. Verantwoord toezicht
De raad van toezicht speelt een belangrijke rol als het gaat om het waarborgen van de maatschappelijke doelstelling van de zorgaanbieder. De raad van toezicht is verantwoordelijk voor het toezicht op het beleid van de raad van bestuur en de algemene gang van zaken van de zorginstelling. Een belangrijk aspect ten aanzien van benoeming van de leden van de raad van toezicht, is het (wettelijk) voordrachtsrecht van de cliëntenraad. Zij zijn op grond van de Governancecode Zorg bevoegd één persoon voor te dragen ter benoeming als lid van de raad van toezicht. De verhouding tussen de raad van toezicht en het bestuur wordt beschreven in de Governancecode Zorg.
7. Continue ontwikkeling
Voor een raad van bestuur en raad van toezicht is het belangrijk dat de professionaliteit en deskundigheid continue wordt ontwikkeld. Dit is als basisprincipe vastgelegd in de Governancecode Zorg. Er worden hoge eisen gesteld aan deze deskundigheid. Aan de hand van feedback en reflectie over de prestaties en ontwikkelingen binnen zowel de raad van bestuur als de raad van toezicht wordt gekeken of deze nog passen binnen de doelstellingen van de zorgaanbieder en of bijsturing nodig is.
Wilt u graag hulp bij het inrichten van de governance en het bestuur binnen uw zorginstelling of bent u benieuwd naar de gevolgen van de Governancecode Zorg voor uw zorginstelling? Wij van Eldermans|Geerts hebben ruime ervaring hierin en bieden u juridisch advies wat één-op-één toepasbaar is voor uw zorginstelling. Neem vrijblijvend contact met ons op.