Identificatie van cliënten en patiënten: nut of noodzaak?

In contracten die verzekeraars aanbieden aan zorgaanbieders is veelal opgenomen dat de zorgaanbieder de identiteit van de cliënt of patiënt (hierna zal ik gemakshalve van ‘cliënt’ spreken) moet controleren. Gebruikelijk is een formulering als ‘de zorgaanbieder stelt vast dat de verzekerde en de cliënt dezelfde persoon zijn’. Dit wordt soms als extra administratieve last beschouwd, maar is dat ook het geval?

De verplichting om de identiteit van de cliënt vast te stellen is niet door de zorgverzekeraars verzonnen. Integendeel, deze verplichting is wettelijk geregeld. De ‘Wet gebruik burgerservicenummer in de zorg’ stelt dat een zorgaanbieder de identiteit en het BSN van een cliënt moet vaststellen wanneer die cliënt zich voor het eerst tot hem wendt. Voor bestaande, terugkerende cliënten hoeft dit dus niet.

Identiteit wordt daarbij vastgesteld aan de hand van een wettig ID. Let erop dat de zorgaanbieder in de administratie moet vastleggen welk ID is gebruikt (paspoort, rijbewijs, etcetera) en wat het nummer daarvan is. Het BSN kan niet aan de hand van het ID-bewijs worden vastgesteld, hoewel het BSN daarop altijd wel genoemd is en het vastgesteld hebben van de identiteit een voorwaarde is om het BSN te mogen controleren (en gebruiken). De zorgaanbieder raadpleegt hiertoe het ‘nummerregister’ en  ‘registraties van het BSN’. Ook het BSN moet een zorgaanbieder in de administratie vastleggen.

Het BSN kan (en moet) een zorgaanbieder vervolgens gebruiken bij het verwerken van persoonsgegevens van een cliënt: bij het bijhouden van het medisch dossier en bij het verstrekken van gegevens in het kader van indicatiestelling, verlenen en declareren van zorg. Kortom, iedere zorgaanbieder moet het BSN in ieder geval gebruiken voor het administreren en declareren van zorg.

Het voorgaande betekent dat het vaststellen van de identiteit van een cliënt en diens BSN een wettelijke plicht is. Voor de zorgaanbieder noodzaak dus, maar zeker ook nuttig. Uiteraard is het voorkomen van fraude een belangrijke drijfveer geweest voor het invoeren van de in dit artikel beschreven verplichtingen. Gebruik van het BSN waarborgt evenwel ook dat op een eenduidige manier beschikt kan worden over de juiste gegevens van de cliënt en dat kan kwaliteit en efficiëntie van zorg bevorderen.