Let op, het toezicht op nieuwe zorgaanbieders wordt verscherpt

Uit onderzoek is gebleken dat de IGJ (Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd, de nieuwe naam van de organisatie na de fusie van IGZ en Inspectie Jeugdzorg) onvoldoende in staat is om te beoordelen of een nieuwe zorgaanbieder goede zorg kan verlenen. De tijd die de IGJ nu bezig is met informatievergaring gaat ten koste van het toezicht. Het wetsvoorstel Wet toetreding zorgaanbieders moet daar verandering in gaan brengen door informatie over de zorgaanbieders sneller bij de IGJ te krijgen.

Wet toetreding zorgaanbieders

Het wetsvoorstel Wet toetreding zorgaanbieders (WTZa) is momenteel in behandeling bij de Tweede Kamer. Doel van dit wetsvoorstel is kort gezegd om sneller en meer informatie bij de IGJ te krijgen over nieuwe zorgaanbieders. Aan de hand van deze informatie kan de IGJ bepalen welke zorgaanbieders worden bezocht om te toetsen of de kwaliteit van zorg op peil is. Ook is het de bedoeling dat zorgaanbieders zich beter bewust worden van de eisen die worden gesteld aan zorgverlening en hun verantwoordelijkheid hiervoor. De WTZa introduceert een nieuwe meldplicht en een hernieuwde toelatingsprocedure.

Voor wie?

De WTZa zal gaan gelden voor alle aanbieders van zorg die vallen onder artikel 1 van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Een zorgaanbieder die valt onder de WTZa kan zowel een solistisch werkende zorgverlener zijn als een instelling. Het gaat in de WTZa om Wlz-zorg, Zvw-zorg of ‘andere zorg’ (zoals cosmetische ingrepen of alternatieve geneeswijzen). Zorg die wordt betaald uit persoonsgebonden budgetten ten laste van de Zvw en de Wlz valt ook onder de WTZa. Zorgaanbieders die alleen zorg aanbieden op grond van de Jeugdwet en de Wmo 2015 vallen niet onder de WTZa. Zorgverleners die uitsluitend als onderaannemer werkzaam zijn worden uitgezonderd en vallen niet onder de WTZa.

Meldplicht

De meldplicht houdt in dat een zorgaanbieder zich, voordat hij begint met zorgverlening, moet melden bij een digitaal portaal (beheerd door het CIBG) waar diverse vragen ingevuld moeten worden, die onder andere ingaan op de aard en de kwaliteit van de te leveren zorg. De IGJ krijgt toegang tot de gegeven antwoorden, waarna de IGJ selecteert welke zorgaanbieders worden bezocht. De meldplicht is eenmalig en geldt alleen voor nieuwe zorgaanbieders. Dit zijn zorgaanbieders die ná de inwerkingtreding van de WTZa beginnen met het verlenen van zorg. De meldplicht geldt ook voor bestaande zorgaanbieders die ná de inwerkingtreding hun werkzaamheden gaan uitbreiden en daardoor vallen onder de reikwijdte van de WTZa (bijvoorbeeld een instelling die naast jeugdhulp (Jeugdwet) ook GGZ (Zvw) gaat leveren).

Vooruitlopend op de wettelijke meldplicht hanteert de IGJ  reeds vanaf 1 januari 2016 een (vrijwillige) vragenlijst voor nieuwe zorgaanbieders.

Vernieuwing toelatingsprocedure

De bepalingen over toelating van zorgaanbieders in de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) vervallen en worden vervangen in de WTZa. In de vernieuwde toelatingsprocedure wordt meer informatie gevraagd aan de zorgaanbieder en wordt de kring van zorgaanbieders die deze toelating moet aanvragen vergroot. De extra informatie die wordt gevraagd ziet met name op goede kwaliteit van zorg. Op grond van de WTZa moet een toelating worden aangevraagd door instellingen die medisch specialistische zorg verlenen maar ook door instellingen met meer dan 10 zorgverleners die Wlz- of Zvw-zorg leveren.

Zorgaanbieders (zoals psychologenpraktijken) kunnen dus verplicht zijn (om vooraf) een toelating aan te vragen, namelijk als de grens van 10 zorgverleners wordt overschreden! Een uitzondering (qua termijn) is gemaakt voor bestaande zorgaanbieders van Wlz-zorg of Zvw-zorg die eerst geen toelating hoefden aan te vragen, maar dit vanwege de overschrijding van het aantal zorgverleners ineens wel verplicht zijn. Deze zorgaanbieders moeten binnen zes maanden nadat zij verplicht zijn geworden een toelating aan te vragen, de toelating daadwerkelijk hebben aangevraagd. Er bestaat ook  nog een overgangsperiode. Bestaande zorgaanbieders die op grond van de WTZi geen toelating nodig hebben en op grond van de WTZa wel, krijgen een termijn van twee jaar om de toelating aan te vragen. Deze termijn geldt ook voor zorgaanbieders die onder de WTZi van rechtswege een toelating hebben en vallen onder de werking van de WTZa.

Indien niet wordt voldaan aan de vereisten in de WTZa kan (afhankelijk van welk artikel wordt overtreden) de toelating worden geweigerd, ingetrokken, een last onder dwangsom of een boete worden opgelegd.

Conclusie

Alhoewel nog niet duidelijk is wanneer de WTZa in werking zal gaan treden, is het van belang de ontwikkelingen op dit punt in de gaten te houden. Zo kan het goed mogelijk zijn dat een bestaande zorgaanbieder een toelating moet aanvragen. Voor nieuwe zorgaanbieders geldt dit sowieso en zullen zij op grond van de WTZa nog meer verplichtingen krijgen. Wij volgen de ontwikkelingen op de voet en zodra daar meer duidelijkheid over bestaat zullen wij u daarover (via onze website) informeren.