We krijgen veel vragen van zorginstellingen die niet precies weten of en zo ja van welke werknemer zij een verklaring omtrent gedrag (VOG) in bezit dienen te hebben. Basis voor deze vraag is de invoering van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) die per 1 januari 2016 in werking is getreden. Maar niet voor iedereen is een VOG verplicht in de zorg. In dit artikel geven we antwoord op de meest gestelde vragen over de VOG.
Voor welke zorginstellingen geldt de regeling over het in bezit hebben van een VOG?
- voor zorginstellingen die Wlz-zorg verlenen;
- voor instellingen die geestelijke gezondheidszorg verlenen die onder andere bedoeld is in het besluit zorgverzekering en waar cliënten blijven overnachten.
Van wie moeten zij een VOG bezitten?
Zij moeten een VOG bezitten van:
- alle zorgverleners die zorg verlenen aan de cliënten van de zorginstelling en die vanaf 1 januari 2016 hun werkzaamheden voor de instelling verrichten, en
- voor andere personen dan zorgverleners die beroepsmatig met de cliënten van de zorginstelling in contact kunnen komen en vanaf 1 januari 2016 hun werkzaamheden voor de instelling verrichten.
Deze verplichting geldt dus ook voor uitzendkrachten, gedetacheerden en ZZP-ers. De verplichting geldt niet voor vrijwilligers en mantelzorgers.
Is er een geldigheidsduur verbonden aan deze VOG?
Ja. Deze VOG mag niet eerder zijn afgegeven dan 3 maanden voor het tijdstip waarop de betrokkene voor de zorgaanbieder ging werken.
Stel, een zorgverlener was al in dienst voordat de Wkkgz wet was aangesteld. Moet deze zorgverlener dan alsnog een VOG verstrekken?
Nee. De verplichting uit de Wkkgz geldt alleen voor de hiervoor genoemde personen die vanaf 1 januari 2016 voor de instelling/zorgaanbieder zijn gaan werken.
Geldt de regeling alleen voor de genoemde instellingen of ook voor individuele zorgaanbieders?
Voor een zorgaanbieder die een solistisch werkende zorgverlener is die Wlz-zorg verleent geldt dat hij/zij altijd in het bezit moet zijn van een verklaring omtrent gedrag die is afgegeven op een tijdstip dat niet langer dan drie jaar is verstreken.
Valt extramurale Wlz-zorg ook onder deze verplichting?
Ja. De instelling of individuele zorgverlener die extramurale Wlz-zorg levert (in de vorm van VPT, MPT, PGB en overbruggingszorg) moet zich ook houden aan de verplichtingen ten aanzien van het in het bezit hebben van een VOG.
Waarom geldt deze regeling?
In de Wkkgz is vastgelegd dat een zorgaanbieder een algemene vergewisplicht heeft. Dit houdt kort gezegd in dat het verleden van een zorgverlener niet in de weg mag staan aan het verlenen van zorg bij de zorgaanbieder. De zorgaanbieder heeft de vrijheid om te bepalen hoe hij aan deze vergewisplicht voldoet. Hij kan bijvoorbeeld referenties opvragen, het BIG-register raadplegen en een verklaring omtrent gedrag opvragen. De wetgever heeft voor echter voor het domein van de Wlz bepaald (en dus vastgelegd in de Wkkgz) voor deze instellingen/zorgaanbieders hun bestaat uit het opvragen van een VOG en het in bezit hebben daarvan.
Mag ik als zorgaanbieder ongeacht het type zorg dat ik verleen verlangen van een nieuwe medewerker dat deze een VOG overlegt?
Nee, dat mag niet zomaar. Vragen naar een VOG van een sollicitant of werknemer kan alleen als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. De belangrijkste voorwaarden zijn dat de werkgever een gerechtvaardigd belang heeft, dat de verklaring omtrent gedrag noodzakelijk is en dat daarbij de betrokken sollicitant/werknemer vooraf en achteraf goed wordt geïnformeerd.
Wie draagt de kosten van het opvragen en verstrekken van de VOG?
De medewerker draagt zelf de kosten. Uiteraard mag de zorginstelling/zorgaanbieder aanbieden om deze kosten over te nemen.
Wat als de zorgaanbieder/instelling deze VOG niet in haar bezit heeft?
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (“IGJ”) is belast met het toezicht op en de naleving van de Wkkgz. IGJ kan een aanwijzing geven en zelfs een bevel opleggen als blijkt dat de instelling/zorgaanbieder de VOG-verklaringen niet in haar bezit heeft.
Heeft u als zorgaanbieder vragen over de VOG of andere aan de Wkkgz gerelateerde onderwerpen dan kunt vrijblijvend contact met ons opnemen. Wij staan graag voor u klaar voor een oriënterend gesprek.