Medische hulpmiddelen en gunstbetoon: nalevingspunten volgens de IGJ

Vervolg eerder artikel
Eerder schreven wij een artikel over de destijds nieuwe beleidsregel ‘Verbod op gunstbetoon’. Het betrof een beleidsregel met betrekking tot het verbod op gunstbetoon ten aanzien van medische hulpmiddelen. In het artikel beschreven wij wat het verbod op gunstbetoon inhoudt, waarvoor het geldt en wat in de beleidsregel wordt geregeld. In dit artikel gaan wij in op een actueel onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: “de IGJ”) ten aanzien van gunstbetoon in de sector medische hulpmiddelen, en de aandachtspunten voor zorgaanbieders die daaruit voortvloeien. Voorafgaand nog een korte toelichting ten aanzien van gunstbetoon en de rol van de IGJ.

Inleiding
Gunstbetoon is volgens de IGJ – kort samengevat – het aanbieden van geld, diensten of goederen met het kennelijke doel de verkoop van een medisch hulpmiddel of geneesmiddel te bevorderen. Voor een uitgebreidere toelichting verwijzen wij u naar ons vorige artikel over dit onderwerp.

De IGJ houdt toezicht op de naleving van de regels ten aanzien van gunstbetoon en heeft de bevoegdheid bestuursrechtelijke maatregelen op te leggen (aan zorgprofessionals en leveranciers) zoals een waarschuwing of boete, indien de regels niet worden nageleefd. In het kader van dit toezicht, heeft  de IGJ inspecties uitgevoerd bij 9 leveranciers van medische hulpmiddelen (voor onder meer cardiologie en tandheelkunde), waaruit onder meer is gebleken dat veel leveranciers de regels onvoldoende nakomen waardoor de IGJ handhavend heeft opgetreden. De bevindingen van dit onderzoek en de belangrijkste aandachtspunten zullen hier nader worden toegelicht.

Onderzoek IGJ

Inhoud
De IGJ heeft in 2022 onderzoek uitgevoerd bij 9 willekeurige leveranciers. Voor het onderzoek heeft de IGJ gesproken met het management van de leveranciers en zijn de overeenkomsten over de geleverde diensten door zorgprofessionals aan leveranciers beoordeeld (ook wel dienstverleningsovereenkomsten genoemd (hierna: “DVO”)). Een DVO is een overeenkomst tussen een zorgprofessional en een leverancier, waarin werkafspraken vastgelegd worden over de dienst (denk bijvoorbeeld aan tarieven, vergoedingen en dergelijke). Een DVO is verplicht: in onder meer de Wet medische hulpmiddelen is nader uitgewerkt waar deze overeenkomst aan moet voldoen.

Belangrijkste conclusies
De IGJ en het onderzoek benadrukt onder meer de noodzaak om een DVO te sluiten met de juiste inhoud. Zo is gebleken dat deze DVO in bepaalde gevallen ontbreekt. Ook is de inhoud van de DVO een essentieel aandachtspunt. Zo constateerde de IGJ dat wanneer er een DVO is gesloten, deze niet altijd alle verplichte onderdelen bevat zoals de aard, duur, omvang van de dienst, het te bereiken resultaat, het doel en welk deel van de betaling als vergoeding voor de dienst fungeert en welk deel als onkostenvergoeding wordt beschouwd. Daarnaast werd in een aantal onderzochte DVO’s de gedane betalingen niet altijd gespecificeerd.

Een andere belangrijke conclusie van de IGJ is dat niet alle leveranciers en zorgprofessionals zich in de DVO’s houden aan het maximum uurtarieven die gelden voor de verschillende soorten zorgprofessionals (op grond van de Gedragscode Medische Hulpmiddelen).

Naar aanleiding van bovenstaande conclusies, heeft de IGJ op bepaalde punten handhavend opgetreden bij leveranciers en zorgprofessionals (zoals door waarschuwingen en boetes).

Voor u relevante aandachtspunten
De IGJ heeft reeds aangegeven het toezicht de komende periode uit te zullen breiden. Voor zorgprofessionals of zorginstellingen zal de focus met name liggen op ontvangen betalingen door leveranciers, net als de onderliggende documenten. Nu uit het onderzoek van de IGJ blijkt dat de regels ten aanzien van gunstbetoon (in ieder geval voor medische hulpmiddelen) onvoldoende worden nageleefd én de IGJ in dat kader bestuursrechtelijke maatregelen opgelet, doet u er goed aan – indien dat voor uw organisatie relevant is – de naleving nog eens onder de loep te houden (bijvoorbeeld door uw DVO te controleren of op te stellen).

De IGJ benoemt de inhoud (en aanwezigheid) van de DVO als een algemeen ‘aandachtspunt’ voor zowel leveranciers als zorgprofessionals. Bij het controleren van uw DVO is het raadzaam om de hierboven beschreven punten in overweging te nemen.

Meer weten of vragen?
Indien u graag meer informatie over dit specifieke onderzoek van de IGJ wilt nalezen, kan dat op deze website.

Voor vragen of uw specifieke situatie of DVO kunt u contact met ons opnemen.