Plafondhandel: handel in omzetplafonds

Plafondhandel: handel in omzetplafonds

In de zorg is een merkwaardige ontwikkeling gaande. Al enige tijd vragen wij aandacht voor het fenomeen omzetplafond waarmee zorgverzekeraars de te leveren zorg als een soort van melkquotum proberen te beperken. Inmiddels dient zich de vervolgstap aan. Net als bij de melkquota lijkt ook het omzetplafond een soort verhandelbaar goed, maar dan wel wat complexer.

Wat is het geval?

Zorgverzekeraars zijn terughoudend bij het verhogen van een, achteraf bezien, te laag vastgesteld omzetplafond. Wel zien wij steeds vaker dat verzekeraars een ophoging van een plafond wel toestaan in de situatie dat een andere zorgaanbieder (in dezelfde regio) bereid is een stukje plafond weg te geven. Hierdoor ontstaat dus handel in omzetplafonds, oftewel: plafondhandel.

Plafondhandel: een merkwaardig fenomeen

Wij vinden het een merkwaardig fenomeen en, los van onze visie dat een plafond in de huidige vorm überhaupt onwenselijk is, zijn wij van mening dat in het geval een aanbieder tegen een omzetplafond aanloopt en een andere aanbieder ruimte over heeft, het aan de zorgverzekeraar is in het kader van zijn regiefunctie hier te handelen. Feitelijk is het zo dat als een zorgverzekeraar ziet dat andere aanbieders hun plafond nog niet vol gemaakt hebben, er dus ruimte over is en het dus mogelijk moet zijn voor een andere aanbieder om deze ruimte te gebruiken. Ook zonder dit over te dragen. Dit is ook in lijn met de gedachte van de marktwerking, indien een verzekerde graag in behandeling wil bij de zorgaanbieder van zijn keus zou het niet zo moeten zijn dat hij daar niet terecht kan omdat de verzekeraar een te laag plafond heeft vastgesteld.

Omzetplafond niet verenigbaar met transparantierichtlijn NZa

Omzetplafonds dwingen patiënten naar een zorgaanbieder te gaan waar hij in eerste instantie niet voor heeft gekozen. Daarnaast is vaak niet zichtbaar voor een patiënt wie nog wel ruimte heeft en wie niet en is het maar zeer de vraag of plafonds wel te verenigen zijn met de transparantieverplichtingen van verzekeraars, in het bijzonder de Regeling informatieverstrekking ziektekostenverzekeraars aan consumenten (Regeling TH/NR-007)

Overheveling van een omzetplafond moet ook niet voorwaardelijk zijn en gekoppeld worden aan een overheveling van een stukje plafond tussen twee aanbieders. Ons inziens moet een aanbieder die tegen een omzetplafond aanloopt een ruimer plafond toegekend krijgen. In het geval dat andere zorgaanbieders ruimte over hebben, is er geen enkel bezwaar tegen dat de zorgverzekeraar een ruimer omzetplafond toekent, want dan heeft de zorgverzekeraar geen nadeel. In het geval dat de andere zorgaanbieders in de regio ook aan het plafond zitten en er dus geen ruimte is om onderproductie over te hevelen, dan is er waarschijnlijk te weinig zorg ingekocht.

Hanteren omzetplafond om doelmatigheid te stimuleren werkt niet

Het is een onjuiste veronderstelling om er vanuit te gaan dat als je een zorgaanbieder limiteert in de hoeveelheid zorg die hij mag leveren, de zorg daardoor doelmatiger wordt. Er wordt gewoon meer of minder van dezelfde zorg geleverd. Plafondhandel gaat daar ook geen wijziging in brengen!