Geen uitstel van de Wtza voor apotheken

De Wet toetreding zorgaanbieders (‘Wtza’) zelf is niet uitgesteld, de pauzeknop geldt alleen voor de jaarverantwoording

Minister Helder (voor Langdurige Zorg en Sport) heeft op 5 juli jl. toegezegd de pauzeknop in te drukken voor de jaarverantwoording. Er is veel ruis en onduidelijkheid over deze pauzeknop. Veel apotheken denken dat deze pauzeknop ziet op alle verplichtingen op grond van de Wtza (zoals de vergunningplicht). Voor apotheken is dit extra verwarrend, omdat zij (ook) al niet hoeven te voldoen aan de meldplicht. Hieronder een beknopt overzicht waar apotheken wel aan moeten voldoen. 

Waar geldt de pauzeknop niet voor?

De Wtza brengt echter meer verplichtingen met zich dan enkel de jaarverantwoording. Zo hebben zorgaanbieders – naast de jaarverantwoordingsplicht – afhankelijk van de omvang van de apotheek de volgende verplichtingen op grond van de Wtza en de Aanpassingswet Wtza (‘AWtza’):

• Meldplicht; <- apotheken zijn hiervan vrijgesteld
• Vergunningplicht; <- apotheken met meer dan 10 zorgverleners moeten een vergunning aanvragen
• Verplichting om een interne toezichthouder aan te stellen; <- apotheken met meer dan 25 zorgverleners moeten een intern toezichthouder instellen 
• Verplichting tot transparante financiële bedrijfsvoering. <- alle apotheken moeten voldoen aan een transparante bedrijfsvoering

De pauzeknop ziet dus niet op bovenstaande verplichtingen. Apotheken dienen dus eind 2023 nog te voldoen aan de vergunningplicht en mogelijk ook de verplichting om een interne toezichthouder aan te stellen, indien die verplichtingen van toepassing zijn. Zie hier een overzicht van onze artikelen en andere informatiepagina’s ten aanzien van deze verplichtingen.

Wat is de status van de pauzeknop?

De minister heeft dus op 5 juli jl. toegezegd de pauzeknop in te drukken voor de jaarverantwoording, voor bepaalde (eerstelijns) zorgaanbieders. Dit zou betekenen dat deze zorgaanbieders over 2022 en 2023 niet verplicht zijn om aan de jaarverantwoordingsplicht te voldoen.

Deze pauzeknop is echter nog niet definitief. De toezegging van de minister om de pauzeknop in te drukken dient nog (juridisch) uitgewerkt/vastgelegd te worden. De minister heeft aangegeven ‘hiervoor naar een pragmatische oplossing’ te zoeken. Uit de brief van 28 september 2023 blijkt dat deze wijziging volgens de planning pas medio 2024 gereed zal en dan met terugwerkende kracht in werking treedt. Dat is een wat merkwaardige oplossing, omdat tot die tijd partijen formeel wel in overtreding zijn. Het lijkt er op dat er vanuit gegaan wordt dat in het kader van de handhaving door de overheid hier wel rekening gehouden zal worden en er niet handhavend opgetreden zal worden tegen partijen waarvoor de pauzeknop achteraf bezien met terugwerkende kracht zal worden geïnstalleerd. Tot dat moment hebben we dus te maken met een  soort van gedoogconstructie.

Voor wie gaat de pauzeknop jaarverantwoording gelden?

Het is goed om te beseffen dat de pauzeknop niet voor alle zorgaanbieders zal gaan gelden. Voor een deel van de zorgaanbieders komt er in het geheel geen uitstel.

Voor wie geldt de pauzeknop wel?

De pauzeknop gaat in principe enkel gelden voor eerstelijnszorgaanbieders die hun jaarverantwoording in principe uiterlijk 30 december a.s. openbaar moeten maken. Dit zijn zorgaanbieders die:

1. al zorg verleenden vóór 1 januari 2022 (‘bestaande zorgaanbieders’) én,
2. nog geen financiële verantwoording over boekjaar 2021 openbaar dienden te maken.

Voor wie geldt de pauzeknop (dus) niet?

1. Voor alle andere zorgaanbieders waar de jaarverantwoordingsplicht voor geldt, bijvoorbeeld zorgaanbieders die na 1 januari 2022 zijn gestart met de zorgverlening, geldt de pauzeknop niet. Deze zorgaanbieders dienen in principe voor 1 juni van elk jaar een jaarverantwoording openbaar te maken: dus vóór 1 juni 2023 over boekjaar 2022 en zo verder.
2. Een zorgaanbieder die de rechtsvorm wijzigt van bijvoorbeeld een eenmanszaak in een besloten vennootschap, wordt ook gezien als een nieuwe zorgaanbieder die dus ook niet is uitgezonderd. Dit kan ook het geval zijn bij een bedrijfsoverdracht waarbij een zorgaanbieder middels een activa-transactie is overgenomen.

Wat betekent dit nu concreet voor apotheken?

• Apotheken die nieuw zijn of van rechtsvorm zijn gewisseld na 1 januari 2022, moeten aan alle Wtza-verplichtingen voldoen die op hen van toepassing zijn. Voor hen geldt sowieso geen uitstel voor de jaarverantwoording.
• Andere apotheken – waarvoor de pauzeknop wel geldt – hoeven alleen niet aan de jaarverantwoordingsplicht te voldoen. Voor hen geldt dat zij wel moeten voldoen aan de andere Wtza-verplichtingen die op hen van toepassing zijn. Voor deze andere Wtza-verplichtingen geldt het volgende, afhankelijk van de omvang van de apotheek:
  • Indien de apotheek met minder dan 11 zorgverleners is, hoeven deze zich niet te melden, heeft deze geen vergunning nodig en heeft deze geen interne toezichthouder nodig. Deze apotheek moet wel voldoen aan de verplichting tot het hebben van een financiële transparante bedrijfsvoering.
  • Indien de apotheek met meer dan 10 zorgverleners is maar met minder dan 26 zorgverleners, hoeft deze zich niet te melden. Wel moet de apotheek een vergunning aanvragen en voldoen aan de verplichting tot het hebben van een financiële transparante bedrijfsvoering. Een intern toezichthouder is niet nodig.
  • Indien de apotheek met meer dan 25 zorgverleners is, hoeft deze zich niet te melden, maar moet deze wel een vergunning aanvragen, een intern toezichthouder aanstellen en voldoen aan de verplichting tot het hebben van een financiële transparante bedrijfsvoering .

Ondersteuning van de zorgmakelaar

Wij krijgen nog geregeld vragen van apotheken over het aanvragen van een Wtza-vergunning, omdat zij er niet helemaal uitkomen bij het beantwoorden van de formulieren in het kader van de aanvraag voor een Wtza-vergunning. Om die apotheken te helpen, bieden we vanuit de Zorgmakelaar farmacie ondersteuning aan bij het invullen van de formulieren. Dus heeft u vragen over de Wtza, neem dan contact op met de zorgmakelaar, dan helpen wij u verder. Bent u nog niet aangesloten bij de zorgmakelaar, dan kunt u zich aanmelden via deze link.