Regeling Jaarverantwoording Wmg: ook een manier om de zorg te ontregelen

In onze bijdrage van 30 april 2021 werd al stilgestaan bij de vloed aan wetgeving om goed bestuur en toezicht in de zorg te verankeren, veelal gestuurd door incidenten die in de politiek hoog worden opgenomen. Zo is in de maak de Wet Integere Bedrijfsvoering Zorgaanbieders, die vooral ziet op voorwaarden aan dividenduitkeringen en het vermijden van belangentegenstelling. Verder is een Wetsvoorstel bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg aangekondigd met onder meer als doel zorgfraude aan te pakken. De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen is op 1 juli 2021 ingegaan en legt aan stichtingen en verenigingen allerlei aanvullende verplichtingen op. Dan hebben wij het nog niet eens over het – voorlopig in de ijskast geplaatste – wetsvoorstel Bevorderen Contractering dat de facto het einde zou betekenen van de vrije artsenkeuze. De vraag is of de zorg hiermee gediend is.

Wtza

Als klap op de vuurpijl wordt op 1 januari 2022 de Wet Toetreding Zorgaanbieders (Wtza) ingevoerd ter gedeeltelijke vervanging van de huidige Wtzi, waarvan deel uitmaken een meldplicht, een vergunningplicht en eisen aan de bestuursstructuur, die onder meer inhouden dat zorginstellingen en praktijken met meer dan 25 zorgverleners, een intern onafhankelijk toezichthouder moeten aanstellen en daar geregeld schriftelijk aan moeten rapporteren.

Al deze verplichtingen in het kader van de Wtza zien op een toetsing vooraf. Maar er is ook gedacht aan een toetsing achteraf en dat is de jaarverantwoording in het kader van de Wet Marktordening Gezondheidszorg.

Hoe zit het eigenlijk met die jaarverantwoording?

Er komt een aanpassingswet Wtza, waarmee allerlei wetsartikelen in andere wetten worden aangepast. Eén van die artikelen ziet op de regeling jaarverantwoording Wmg, die al geruime tijd bestaat voor grotere zorgaanbieders. Maar die gaat nu ook voor kleinere zorgaanbieders gelden. Het gaat dan om artikel 40b, eerste lid, van de Wet Marktordering Gezondheidszorg, op grond waarvan een zorgaanbieder zich jaarlijks vóór 1 juni moet verantwoorden door het openbaar maken van de jaarverantwoording over het voorafgaand kalenderjaar. De jaarverantwoording bestaat uit drie onderdelen, te weten een financiële verantwoording, bij te voegen informatie en andere informatie betreffende bedrijfsvoering. Bij ministeriele regeling worden de details ingevuld.

Op 21 september 2021 is die Regeling bekend gemaakt en het is geen lichte kost.

Wat houdt de Regeling jaarverantwoording in?

In de regeling is de precieze inhoud van de openbare jaarverantwoording beschreven en gedifferentieerd naar bepaalde categorieën van zorgaanbieders. Het uitgangspunt is dat iedere zorgaanbieder die (deels) met collectieve middelen wordt bekostigd aanspreekbaar is op de professionaliteit en de integriteit van de bedrijfsvoering. Daar past, aldus de overheid, een openbaarmaking van de jaarverantwoording bij zodat ieder daarvan kennis kan nemen. Het gaat om het “afleggen van verantwoording aan de maatschappij”. Er wordt onderscheid gemaakt tussen grote, middelgrote en kleine zorgaanbieder.

Verplichtingen

Het betreft het openbaar maken van een jaarrekening inclusief balans en winst- en verliesrekening.  Voor grote en middelgrote zorgaanbieders is bovendien een accountantsverklaring vereist, naast een bestuursverslag en een verslag van de interen toezichthouder.

Voor de eenmanszaak is een uitzondering opgenomen. Die hoeft alleen opgave te doen van een aantal ratio’s, zoals solvabiliteit en liquiditeit. De eenmanszaak wordt beschreven als een natuurlijk persoon die zorg doet verlenen. Zodra sprake is van een maatschap of een vennootschap onder firma, dient ook de winst- en verliesrekening openbaar gemaakt te worden.

Openbaarmaking geschiedt door elektronische deponering bij het CIBG via het platform van Digimv. Na openbaarmaking is de jaarverantwoording gratis toegankelijk voor eenieder die op de website www.jaarverantwoordingindezorg.nl gaat zoeken.

Administratieve lasten

Vooral voor kleinere zorgaanbieders is dit een bittere pil. Al jaren wordt gesproken over vermindering van administratieve lastendruk en nu worden er wéér extra verplichtingen opgelegd. Er is dan ook veel verzet geweest en pogingen het tij te keren. Volgens VWS valt het allemaal wel mee, zie ook deze beantwoording van kamervragen. Het zou gaan om het invullen van een set standaardvragen (zo’n 65) waarmee ongeveer 2 uur is gemoeid. Maar het gaat niet alleen om ca. 1.500 middelgrote, ca. 300 grote zorgaanbieders, maar ook om 19.000 (!) kleine zorgaanbieders van wie dit nu gevraagd wordt en dan gaat het dus over 38.000 uren die niet meer aan zorg kunnen worden besteed.

Goed presterende zorgondernemers opeens mogelijk in kwaad daglicht

Verder kan openbaarmaking van al die winst- en verliesrekeningen ertoe leiden dat goed presterende zorgondernemers in een kwaad daglicht komen te staan als ze worden vergeleken met slecht presterende zorgaanbieders, omdat de nuances van een jaarrekening velen zullen ontgaan.

Timing is slecht

De timing van de Regeling is daarnaast behoorlijk slecht. Zorgaanbieders hebben zich het afgelopen jaar het vuur uit de sloffen gelopen om de zorg in deze tijden van pandemie goed te continueren. Zij hebben laten zien dat zorgaanbieders prima te vertrouwen zijn. De enkele rotte appel heeft dan toch weer bewerkstelligd dat alle goede zorgaanbieders daar nu voor moeten boeten. Dat is jammer en onnodig.

Kennisseminar op 9 november 2021

Op 9 november a.s. organiseren wij een kennisseminar over de Wtza per 1 januari 2022 en wat het betekent voor de zorgorganisatie. Tijdens dit kennisseminar zullen wij bespreken welke veranderingen zorgaanbieders kunnen verwachten.

Daarbij gaan wij in ieder geval in op de meest recente ontwikkelingen met betrekking tot de Wtza, en bespreken we wat u concreet kan verwachten.

Meer informatie en aanmelden kan hier.

Dit artikel verscheen ook in het Magazine NT-Dentz, het blad van de KNMT, uitgave oktober 2021.