Corona: FAQ algemeen en voor werkgevers en werknemers

1. Is de werkgever gehouden om maatregelen te nemen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen?

De werkgever behoort zorg te dragen voor een veilige werkplek. De gevolgen daarvan en wat te doen is afhankelijk van de werkplek. Van de werkgever kan worden verwacht dat hij de informatie volgt van het RIVM met betrekking tot het coronavirus.

2. Is er gedurende de werkzaamheden geregeld contact met personen uit risicogebieden? In gevallen van bijvoorbeeld werkzaamheden in de luchtvaart, handel of toerisme?

Dan mogen er meer maatregelen worden verwacht van de werkgever.

3. Was er sprake van contact met een corona patiënt op het werk?

Dan dient de werkgever zich te houden aan het protocol van de GGD. Hierin staan regels voor de werkgever om besmetting te voorkomen.

4. Heb ik recht op loon tijdens verplichte thuisquarantaine?

Thuisquarantaine betekent dat u thuis blijft, totdat zeker is dat u niet besmet bent. Dit is alleen verplicht als de GGD dit voorschrijft.

Tijdens verplichte thuisquarantaine wordt in het algemeen aangenomen dat de werknemer het recht op loon behoudt, omdat dit een geval is dat in de risicosfeer van de werkgever valt en er ook tegemoetkomingen in het vooruitzicht worden gesteld voor de werkgevers door de overheid.

5. Heb ik recht op loon als ik ziek word door het coronavirus?

De werkgever dient net als bij andere situaties van ziekte het loon door te betalen. Wettelijk gezien heeft de werknemer recht op 70% van het loon tenzij anders is afgesproken bijvoorbeeld in de arbeidsovereenkomst en/of een toepasselijke cao. De werknemer dient zich op de normale wijze ziek te melden. En de instructies van de bedrijfsarts, de GGD en het RIVM dienen te worden opgevolgd.

6. Mag de werkgever de werknemer verbieden om op vakantie te gaan naar het buitenland?

Nee. De werkgever mag alleen met de werknemer afspraken maken over wanneer de vakantie plaatsvindt. Hij mag niet de vakantiebestemming bepalen. Als de overheid echter over zou gaan tot een “lock down” dan dienen alle personen in Nederland binnen bepaalde grenzen binnen te blijven en kan een vakantie ook niet doorgaan.

6.1 Mag de werknemer weigeren om voor het werk naar het buitenland te gaan?

De werknemer mag een reis weigeren naar een land met een negatief reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit zijn de landen met kleurcode rood.

6.2 Heeft het land kleurcode oranje?

Dan kan de werknemer weigeren als de reis niet nodig is.

6.3 Heeft het land kleurcode groen of geel? En hoort de  reis bij het normale werk?

Dan kan de werknemer in principe niet weigeren. Als de werknemer toch weigert, loopt hij het risico geen loon te krijgen en bij blijvende weigering kan dit zelfs leiden tot ontslag.

7. Heb ik recht op verlof als de kinderopvang dicht is door het coronavirus?

De werknemer kan gebruik maken van het calamiteitenverlof. De werknemer krijgt dan kort de tijd om nieuwe kinderopvang te regelen. Dit dient zo snel mogelijk te worden gemeldd bij de werkgever. Tijdens het calamiteitenverlof heeft u recht op uw normale loon. Als uw kind of partner ziek is en er is geen manier om zorg elders te verkrijgen, dan kan het mogelijk zijn om kortdurend of langdurend zorgverlof aan te vragen. Zie voor de voorwaarden hiervoor de website van de rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgverlof.

8. Mag de werkgever voor de werknemer een WW-uitkering aanvragen bij het UWV omdat er te weinig werk is?

Als er minder werk is door het coronavirus dan kan de werkgever compensatie vragen op grond van de nieuwe NOW regeling die in plaats van werktijdverkorting komt. Daarbij wordt het loont tot 90% vergoed door het UWV aan de werkgever. Deze regeling gaat niet ten koste van de opgebouwde WW rechten van de werknemer.

De werknemer blijft gewoon in dienst en ontvangt het normale loon. Voor meer informatie over deze regeling, zie de website van de rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/17/coronavirus-kabinet-neemt-pakket-nieuwe-maatregelen-voor-banen-en-economie.

9. Wat zijn de voorwaarden voor de NOW regeling?

De werkgever heeft de verplichting géén ontslag op grond van bedrijfseconomische redenen aan te vragen voor zijn werknemers gedurende de periode waarover de tegemoetkoming ontvangen wordt;

• Er moet sprake zijn van tenminste 20% verwacht omzetverlies;
• De aanvraag geldt voor een periode van 3 maanden, die eenmalig verlengd kan worden met nog eens 3 maanden (aan de verlenging kunnen nadere voorwaarden worden gesteld);
• De regeling ziet op omzetdalingen vanaf 1 maart 2020;

De hoogte van de tegemoetkoming in de loonkosten is afhankelijk van het verlies in omzet en is maximaal 90% van de loonsom. Een aantal voorbeelden hiervan zijn de volgende:

• als 100% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 90% van de loonsom van een werkgever;
• als 50% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 45% van de loonsom van een werkgever;
• als 25% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 22,5% van de loonsom van de werkgever.

Gebaseerd op de aanvraag zal het UWV een voorschot verstrekken ter hoogte van 80% van de verwachte tegemoetkoming;

Nadat de periode is afgelopen zoals hiervoor vermeld zal worden vastgesteld wat de werkelijke daling in de omzet is geweest;

Voor aanvragen boven een nader te bepalen omvang van de tegemoetkoming is een accountantsverklaring vereist;

Bij de definitieve vaststelling van de tegemoetkoming vindt nog een correctie plaats als er sprake is geweest van een daling van de loonsom.

10. Wanneer en bij wie kan ik een vergoeding vragen op grond van de NOW regeling?

Deze kan nu nog niet worden ingediend. De regelingen worden nu opgesteld en uitgewerkt. De datum vanaf wanneer wel een aanvraag kan worden ingediend wordt binnenkort bekend gemaakt, gestreefd wordt naar 2 weken. De periode waarover de tegemoetkoming kan worden verkregen, hangt niet af van deze datum. Omzetverlies vanaf 1 maart komt in aanmerking voor tegemoetkoming. Zodra dit mogelijk is, kan de aanvraag bij het UWV worden ingediend.

11. Is de werkgever verplicht werknemers thuis te laten werken?

Het advies van de overheid is om werknemers tot en met 6 april 2020 zo veel mogelijk thuis te laten werken. Overweeg daarom als werkgever of thuiswerken voor uw werknemers mogelijk is. Daarnaast is de oproep aan de werkgever om de werktijden van de werknemers zo veel mogelijk te spreiden.

12. Is het mogelijk om de werktijden van de werknemers aanpassen?

De oproep van de overheid is om de werktijden tot en met 6 april 2020 waar mogelijk te spreiden.

13. Kan ik mijn werknemers de toegang tot de werklocatie/kantoor weigeren?

Als werkgever bent u verantwoordelijk voor het bieden van een gezonde en veilige werkomgeving. Afhankelijk van de situatie kan de toegang weigeren tot de werkplek/ daarbij horen. Daarnaast is het advies aan werkgevers om werknemers tot en met 6 april 2020 zo veel mogelijk thuis te laten werken. Het thuis werken heeft dus een duidelijke voorkeur boven het werken op kantoor.

14. Gelden er voor werkgevers binnen de vitale infrastructuur (zorginstelling, ziekenhuis ed.) andere maatregelen?

Om maatschappelijke ontwrichting te beperken en te zorgen dat vitale sectoren zoals zorg brandweer en elektriciteit blijven functioneren is het belangrijk dat werknemers in die sectoren aan het werk blijven zolang er geen klachten zijn. Op de website van het RIVM staat ook een protocol met meer informatie.

15. Wat kan er worden gedaan om de kans op besmettingen op de werklocatie te verkleinen?

• Neem de gebruikelijke maatregelen om overdracht van griep en verkoudheid te voorkomen:
• Zorg dat u en anderen om u heen regelmatig de handen wassen met water en zeep en afdrogen met een papieren handdoek.
• Zorg dat u en anderen om u heen hoesten en niezen in de binnenkant van de elleboog.
• Gebruik papieren zakdoekjes als u hoesten of niezen. En gooi ze direct weg.
• Geen handen schudden.

Als u last heeft van milde gezondheidsklachten moet u thuisblijven. Milde gezondheidsklachten zijn:

• Niezen
• Keelpijn
• Loopneus
• Licht hoesten
• Verhoging tot 38 graden

Verergeren de klachten, neem dan telefonisch contact op met uw huisarts.

16. Welk protocol geldt er op de werkplek?

Voor elke werkplek geldt dat een protocol van GGD in werking treedt als door contacten van de werknemers de kans bestaat op besmetting op de werkplek. Dat protocol bepaalt welke maatregelen worden genomen.

17. Dient het loon te worden doorbetaald als de werknemer tijdens vakantie vanwege besmetting met het coronavirus ziek is en in het buitenland in quarantaine of isolatie moet blijven?

Uw werknemer is ziek en u moet in principe het loon doorbetalen volgens de gebruikelijke percentages op grond van de wet, de arbeidsovereenkomst en/of een toepasselijke ao. De dagen dat uw werknemer ziek is gelden niet als vakantie-, maar als ziekteverlofdagen.

18. Wat als een deel van mijn personeel in het buitenland niet naar werk kan komen? Moet ik hen doorbetalen?

Als het gaat om personeel dat niet in staat is weer naar het werk te komen vanwege verplichte quarantaine, reisbeperkingen of andere blokkades vanwege corona, dan is de kans groot dat u hen moet doorbetalen.

19. Mag ik werknemers op andere werkzaamheden en andere onderdelen binnen een concern inzetten?

Antwoord: allereerst is van belang of hierover iets is bepaald in de arbeidsovereenkomst, personeelshandboek en/of cao. Op grond van goed werkgeverschap/goed werknemerschap mag van een werknemer verwacht worden om in bepaalde mate andere werkzaamheden te doen of uitgeleend/gedetacheerd te worden aan een nader bedrijf. De werkzaamheden zelf mogen ook in bepaalde mate anders zijn als het verschil met de eigen werkzaamheden maar niet al te groot is.

20. Mag ik mijn werknemer verplichten om vakantiedagen op te nemen in een periode dat ik geen werk voor hem heb vanwege de corona crisis?

Antwoord: nee

21. Mag een werknemer het ouderschapsverlof beëindigen, omdat er toch weinig tot geen werkzaamheden zijn en bij het beëindigen van het ouderschapsverlof het volledige loon weer kan worden geclaimd?

Nee. Een werknemer mag een ouderschapsverlof beëindigen als er bijzondere en onvoorziene omstandigheden zijn bijvoorbeeld als de partner geen inkomsten meer heeft. Als daar een sprake van is kan de werkgever weigeren om het verlof voortijdig te beëindigen. Wel mag het worden beëindigd bij een nieuw zwangerschapsverlof, bevallingsverlof, adoptieverlof of pleegzorgverlof.

22. Op grond van de WAB moet er na 1 jaar een vast aantal uren worden aangeboden bij een oproepcontract. Is dat anders in verband met de corona crisis en te verwachten is dat er minder werk zal komen?

Antwoord: nee, er is geen mogelijkheid hiervan af te wijken. Wel kan een tijdelijke arbeidsovereenkomst niet worden verlengd, zodat de het dienstverband met de oproepkracht eindigt.

23. Mag ik het vakantiegeld niet uitbetalen of later i.v.m. de corona crisis?

Nee dat is niet mogelijk tenzij in overleg met de  werknemer. Het vakantiegeld opgebouwd tot 1 juni in een jaar dient uiterlijk in de maand juni betaald te zijn. Overeengekomen kan worden dat er elke maand al vakantietoeslag wordt betaald of per kalenderjaar.

24. Mag een werknemer werkzaamheden weigeren omdat zij van mening is dat zij niet thuis kan werken, o.a. door opvang kinderen?

Antwoord: de overheid adviseert om zoveel mogelijk thuis te werken als dat kan, behalve bij vitale organisaties zoals in de zorg. De werknemer kan dan niet het thuis werken weigeren, ook niet als dat lastiger te organiseren is vanwege kinderen die nu thuis blijven vanwege de sluiting van de scholen.

25. Mag ik een werknemer in de proeftijd ontslaan vanwege te weinig werk door de corona crisis?

Antwoord: nee in principe niet. De proeftijd is bedoeld om te kunnen beoordelen of een werknemer geschikt is voor de functie en of er voldoende vertrouwen is in de samenwerking met elkaar. Als het ontslag is gebaseerd op bedrijfseconomische gronden zal vooral een rol ook spelen in welke mate de bedrijfseconomische omstandigheden voorzienbaar waren ten tijde van het sluiten van de arbeidsovereenkomst. Aangevoerd zou kunnen worden dat als de corona crisis nog niet speelde op het moment van het aangaan van de arbeidsovereenkomst met proeftijd, er toch een proeftijdontslag mogelijk moet zijn. Er is echter hierover nog geen rechterlijke beslissing te vinden.

26. Mag ik een werknemer verplichten om later in het jaar over te werken als veel werk dat nu niet kan worden gedaan alsnog moet worden gedaan?

Antwoord: als hierover al iets bepaald is in de arbeidsovereenkomst, een personeelshandboek en/of een cao zal dat maatgevend zijn. In het algemeen mag van een werknemer worden verwacht te overwerken, als dit in bepaalde situaties nodig is. Een bepaalde mate van flexibiliteit mag worden verwacht. Als niet nadrukkelijk is bepaald dat eventuele betaling van overuren al in het loon is verwerkt, dienen overuren wel te worden uitbetaald, ook al hebben de werknemers nu feitelijk geen werk en zitten zij thuis. Ook is van belang om de arbeidstijdenwet toe te passen, waarin is opgenomen dat een piekbelasting mogelijk is van 12 uur per dag en 60 uur per week, vervolgens mag een gemiddelde ontstaan van 55 uur over 4 weken, en daarna 48 uur gemiddeld over 16 weken.

27. Mag de werknemer zijn vakantie intrekken vanwege de corona crisis?

Antwoord: de werkgever is in principe verplicht om vakanties vast te stellen conform de wensen van de werknemer en ook weer in te trekken op verzoek van de werknemer, tenzij er sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen. Als in de periode dat de werknemer op vakantie zou gaan al voorzien is in vervanging kan een werkgever op die grond wat makkelijke de intrekking van de vakantie weigeren. Bovendien is van belang of de reden bijvoorbeeld is dat door de corona crisis veel landen iedereen weigeren en de werknemer niet naar het land van zijn keuze wil. Als meer werknemers dat gaan doen, zal in de loop van het jaar een groot probleem kunnen ontstaan op het moment dat de crisis voorbij is en iedereen tegelijk op vakantie zou willen/moeten. Dat kan niet van een werkgever worden verlangd. Bovendien heeft vakantie een zogenaamde recuperatiefuntie, oftewel de werknemer dient uit te rusten door vakantie. Dat kan ook op een andere manier plaatsvinden dan de reist naar het gewenste land wat niet door kan gaan.

28. Mag een werkgever de vakantie van de werknemer annuleren?

Antwoord: de werkgever kan alleen de vakantie annuleren van de werknemer als er sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen die onvoorzien waren. Als in een periode een grote, niet voorzienbare, drukte ontstaat waardoor iedere werknemer nodig is omdat er anders ernstige gevolgen ontstaan voor de werkgever, is dit mogelijk. De werkgever dient dan wel de eventuele kosten van het annuleren van de reis aan de werknemer te vergoeden.

29. Welke maatregelen neemt het kabinet om ondernemers die in problemen dreigen te komen, te helpen?

Lees hier de kamerbrief over economische maatregelen met betrekking tot het coronavirus: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/17/coronavirus-kabinet-neemt-pakket-nieuwe-maatregelen-voor-banen-en-economie.

30. Kan ik als werkgever in de proeftijd opzeggen vanwege te weinig werk door corona?

De proeftijd is eigenlijk bedoeld om de samenwerking met de werknemer te kunnen beoordelen en binnen de proeftijd makkelijk van elkaar af te kunnen als er twijfels zijn. Dat geldt voor beide partijen, omdat zowel werkgever als werknemer per direct kunnen opzeggen, ook al is de werknemer bijvoorbeeld ziek of zwanger. Wel gelden er discriminatieverboden, dus er mag bijvoorbeeld niet worden opgezegd omdat iemand ziek is. Er mag tijdens ziekte of zwangerschap dus wel worden opgezegd, maar het mag niet de reden zijn. Opzeggen in proeftijd vanwege te weinig werk kan op zichzelf wel omdat de opzegging geldig is. Echter, als een werknemer een vaste goedbetaalde baan heeft opgezegd en in de proeftijd vervolgens wordt ontslagen vanwege te weinig werk, dan wordt wel kritisch gekeken of de werkgever ten tijde van het aannemen van de werknemer had kunnen voorzien dat er te weinig werk was. Als dat te voorzien was, kan de werknemer wel schadevergoeding eisen van de (ex-)werkgever. In dit geval kan dus van belang zijn wat er al bekend was over de gevolgen van de coronacrisis ten tijde van het aannemen van de werknemer.

31. Kan een werkgever de werknemer dwingen op kantoor te werken?

In principe wel. Het kabinet heeft weliswaar als advies gegeven om werknemers zoveel mogelijk thuis te laten werken als dat mogelijk is, maar de werkgever kan niet worden gedwongen om werknemers thuis te laten werken. De werknemer kan dus verplicht worden op kantoor te werken. Wel gelden daarbij de algemene regels waar men zich aan moet houden, zoals het afstand houden van anderhalve meter en diverse hygiënevoorschriften. En afhankelijk van het bestaan van een concreet risico op besmetting kunnen er aanvullende eisen gelden voor beschermingsmaatregelen. Dat betekent ook dat als de werknemer maar iets van verschijnselen heeft die bij corona horen, hij niet naar kantoor mag komen. Als de werknemer ziek is en daardoor niet kan werken gelden de gebruikelijke regels bij arbeidsongeschiktheid zoals de regels omtrent het ziek melden en eventuele beoordeling daarvan door de bedrijfsarts. Als de werknemer op kantoor twijfelt of de richtlijnen wel kunnen worden nagekomen, kan eventueel de inspectie SZW worden ingeschakeld die een controle kan doen. Als het een zorginstelling betreft, kan ook een melding bij de IGJ nodig zijn als de gezondheid en veiligheid van cliënten of patiënten in gevaar is. Ook al is er een melding gedaan bij de inspectie, de werknemer dient door te werken tot de komst van de inspectie, tenzij er een evident en acuut ernstig gevaar is voor personen en de werknemer op grond van art. 29 Arbowet het werk neer mag leggen met doorbetaling van loon.

32. Zal de TOGS regeling worden uitgebreid zodat meer bedrijven gebruik kunnen maken van de regeling?

Het kabinet heeft na de 1^e versie van de TOGS de verplichting om te sluiten voor bedrijven uitgebreid zodat meer ondernemers in aanmerking kunnen komen voor de regeling. Het is nog niet bekend op dit moment (3 april 2020) of de regeling verder wordt uitgebreid. We houden u hiervan op de hoogte via onze website en nieuwsbrieven.

33. ik wil gebruik maken van de NOW regeling zodra die is geopend vanaf 6 april 2020. In de periode maart t/m mei 2020 lopen een aantal tijdelijke contracten af die ik niet wil verlengen, c.q. zijn al niet verlengd. Mag dat?

Om gebruik te kunnen maken van de NOW regeling mag er in die periode niet een ontslagaanvraag bij het UWV op bedrijfseconomische gronden worden aangevraagd. Het niet verlengen van een tijdelijk contract wordt hierbij niet vermeld, zodat dit in principe niet verboden is. Als het contract echter niet wordt verlengd op bedrijfseconomische gronden staat het niet verlengen wel op gespannen voet met de bedoeling van de NOW regeling om werkgelegenheid zoveel mogelijk te beschermen. Een tweede eis van de NOW regeling is om de loonsom in de periode van de NOW regeling zoveel mogelijk gelijk te houden. Bovendien geldt  een controle achteraf, zodat de compensatie die is gegeven voor een werknemer wiens dienstverband in de NOW periode is geëindigd, terugbetaald dient te worden. Bij kwade opzet kan er dan zelfs een boete van 50% worden opgelegd. Of het kabinet de voorwaarde nog gaat uitbreiden zodat ook andere vormen van het beëindigen van een dienstverband onder het verbod van de NOW regeling vallen is niet bekend. Als dat het geval is, zullen wij hierover uiteraard berichten op onze website en onze nieuwsbrieven.

34. Wat houdt de BMKB-regeling in en waar bestaat de aangekondigde verruiming uit?

Het ministerie van EZK staat via de BMKB borg voor de kredieten aan ondernemers, zodat zij makkelijker geld kunnen lenen. Ondernemers kunnen hiervoor terecht bij kredietverstrekkers, zoals banken. In de reguliere regeling betreft het borgstellingskrediet 50% van het krediet dat de financier (vaak een bank) verstrekt. De borg van de overheid bedraagt 90% van dit borgstellingskrediet.

Met deze verruimingsmaatregel wordt de omvang van het borgstellingskrediet in de BMKB verhoogd van 50% naar 75%. Daardoor kunnen banken makkelijker en sneller krediet verruimen en hebben bedrijven de mogelijkheid om eerder en meer geld te lenen. Bovendien zal de regeling ten opzichte vande eerdere aankondiging (donderdag 12 maart 2020) nog verder worden verruimd en ook toepasbaar zijn op overbruggingskredieten en rekening courant kredieten met een looptijd tot 2 jaar.

35. Waarvoor kan de BMKB benut worden?

De BMKB kan benut worden door bedrijven voor overbruggingskrediet of verhoging van hun rekening courant-krediet, oftewel het bedrag dat zij ‘rood mogen staan’. De verruiming is essentieel voor de liquiditeit van kleinere ondernemers die inkomsten of productie mislopen door het coronavirus. Denk aan horecaondernemers en hun toeleveranciers, een reisbureau, maar ook bedrijven die niet meer aan grondstoffen vanuit het buitenland kunnen komen. Informatie kan ingewonnen worden via het adviesteam van de Kamer van Koophandel, 0800 – 2117.

36. Waar en hoe kan ik met mijn bedrijf aanspraak maken op de BMKB-regeling?

De BMKB-aanvraag loopt via de geaccrediteerde financier, in dit geval veelal de bank. De geaccrediteerde financiers staan vermeld op de website van RVO. Banken kunnen aanmeldingen voor de verruimde BMKB bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) doen, de uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Ondernemers melden zich bij hun kredietverstrekker.

37. Welke maatregelen zijn er voor horeca ondernemers die in moeilijkheden komen door de nieuwe richtlijnen?

Werkgevers kunnen een beroep doen op de hiervoor genoemde NOW regeling.

ZZP’ers kunnen een beroep doen op het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen.

De verruiming van de BMKB is aangekondigd om liquiditeitsproblemen op te vangen. De BMKB kan benut worden door bedrijven voor overbruggingskrediet of verhoging van hun rekening courant-krediet, oftewel het bedrag dat zij ‘rood mogen staan’. De verruiming is essentieel voor de liquiditeit van kleinere ondernemers die inkomsten of productie mislopen door het coronavirus. Denk aan horecaondernemers en hun toeleveranciers, een reisbureau, maar ook bedrijven die niet meer aan grondstoffen vanuit het buitenland kunnen komen.

38. Geldt de verruiming van de Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) ook voor ZZP’ers?

Ja. ZZP’ers kunnen gebruik maken van de BMKB. ZZP’ers hebben echter doorgaans een minder grote financieringsbehoefte en maken er dan ook minder gebruik van.

39. Vallen er groepen buiten de BMKB-regeling? Zo ja, op welke regelingen kunnen deze aanspraak maken?
De BMKB is toegankelijk voor bedrijven die vallen onder de mkb-definitie. Het grootbedrijf valt hier buiten, evenals natuurlijke personen. Bepaalde bedrijfsgroepen en financieringsdoelen zijn tevens uitgesloten van de borgstellingsregeling, zoals bijvoorbeeld landbouw, visserij, publieke gezondheidzorg, bedrijven in de financiële sector en vastgoed. Voor boeren en tuinders met liquiditeitsproblemen kan de Borgstelling MKB-Landbouwkredieten (BL) uitkomst bieden. Daarmee staat het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit borg voor de kredieten van agrarische ondernemers.

De overige sectoren hebben hun eigen constellatie van ondersteunende instanties/regelingen.

40. Wie bepaalt of ik bij een besmetting mijn zaak moet sluiten?

Dat bepaalt de lokale- of nationale overheid.

41. Moeten evenementen in Nederland doorgaan?

Alle evenementen en bijeenkomsten met meer dan 100 mensen worden afgelast. Dat geldt ook voor publieke locaties zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden.

Hoe organisaties en bedrijven invulling geven aan dat besluit, kunt u aan hen vragen. Neem contact op met de betreffende organisatie. Ook uw gemeente of veiligheidsregio geeft hier mogelijk informatie over.

42. Ik wil een beurs of evenement bezoeken/organiseren. Moet ik voorzorgsmaatregelen nemen?

Alle evenementen en bijeenkomsten met meer dan 100 mensen worden afgelast. Dat geldt ook voor publieke locaties zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden. Hoe organisaties en bedrijven invulling geven aan dat besluit, kunt u aan hen vragen. Neem contact op met de betreffende organisatie. Ook uw gemeente of veiligheidsregio geeft hier mogelijk informatie over.

Voor kleinere evenementen is belangrijk om de standaardmaatregelen op te volgen die gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen geven, zoals die hiervoor al zijn vermeld.

43. Vele evenementen, congressen en reizen worden geannuleerd. Kunnen de kosten hiervan vergoed worden?

Voor reizen dient contact  te worden opgenomen  met dereis- of luchtvaartorganisatie. Voor evenementen en congressen kan contact worden opgenomen met de verzekering.

44. Hoe zit het met transport of verzending uit of via andere landen? Komen er strengere douaneprocedures?

Dat is op dit moment nog niet bekend.

45. Gaan er strengere regels gelden voor bedrijven die handelen in veterinaire (dieren en dierlijke) en fytosanitaire (planten en plantaardige) producten?

Op dit moment zijn alle inspanningen gericht op het inperken van verspreiding van het virus. In de loop van 2020 zal er mogelijk meer informatie komen over regels rondom veterinaire en fytosanitaire producten.

De Europese Commissie zegt dat de begrotingsregels in de Stabiliteits- en Groeipact ruimte bieden voor extra overheidsinvesteringen. Gaat Nederland daar gebruik van maken?

Nee. Nederland heeft binnen het Stabiliteits- en Groeipact voldoende begrotingsruimte voor extra overheidsinvesteringen en zal dus, indien nodig, onafhankelijk van het advies van de Europese Commissie maatregelen nemen.

46. Hoe vraag ik uitstel van betaling aan bij de Belastingdienst?

U kunt voor alle aanslagen inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting/btw en loonbelasting bijzonder uitstel van betaling aanvragen. Stuur daarvoor een brief aan de Belastingdienst. In de brief vraagt u om uitstel van betaling en legt u uit hoe u door de uitbraak van het coronavirus in betalingsproblemen bent gekomen. De invorderingsmaatregelen worden dan gestopt. Een boete voor niet op tijd betalen van btw of loonbelasting hoeft u niet te betalen. U leest op de site van de belastingdienst welke overige voorwaarden hier voor gelden.

47. Hoe kan ik mijn voorlopige aanslag verlagen?

Als de verwachting is dat door het corona virus de omzet (aanzienlijk) gaat dalen dan kunt u uw voorlopige aanslag wijzigen, zodat u direct minder belasting betaalt.

48. Welke maatregelen worden er wereldwijd en in Europa genomen?

De Europese Commissie heeft een corona Response Investment Initiative (CRII) van 37 miljard euro voor alle EU-lidstaten aangekondigd. Dat geld komt ten goede aan de ondersteuning van de zorg, het MKB en de arbeidsmarkt.

Normaal gesproken mag het begrotingstekort van een land niet boven de 3 procent van het bruto binnenland product (bbp) uitkomen, en de staatsschuld mag niet meer dan 60 procent van het bbp bedragen. Deze Europese begrotingsregels worden nu minder streng toegepast. Dat geeft landen meer ruimte om financiële steunmaatregelen te nemen.

Europese staatsteunregels worden tijdelijk versoepeld zodat landen makkelijker bedrijven kunnen ondersteunen.

De Europese Centrale Bank (ECB) en andere toezichthouders gaan zich soepeler opstellen bij bijvoorbeeld de financiële buffereisen waaraan banken moeten voldoen. Zo kunnen deze banken hun rol als financier van de economie blijven spelen. Banken kunnen goedkoper geld lenen van de ECB, dat ze daarna weer aan hun klanten kunnen lenen.

De ECB koopt tot het einde van dit jaar voor 120 miljard euro extra aan obligaties op. Dat zijn voor een belangrijk deel bedrijfsobligaties. Hierdoor wordt het voor bedrijven goedkoper om geld te lenen, zodat zij kunnen blijven investeren.

De Europese Investeringsbank-groep (EIB-groep) zal tot 40 miljard euro aan financiering mogelijk maken om bedrijven die zijn getroffen door het coronavirus financieel te ondersteunen.

De EIB zorgt via bestaande middelen dat er geld beschikbaar is voor bedrijven in de zorg die noodinfrastructuur nodig hebben of werken aan de ontwikkeling van vaccins tegen het coronavirus.

Het IMF heeft voor de korte termijn 50 miljard dollar aan financiering beschikbaar die snel geleend kan worden aan landen die geraakt worden door het coronavirus.

De Wereldbank stelt versneld 14 miljard dollar beschikbaar. Dat geld is bestemd om de zorg en het bedrijfsleven in getroffen landen te ondersteunen.

Daarnaast blijven het IMF en de Wereldbank de wereldwijde economische situatie in de gaten houden en staan ze klaar om zo nodig meer hulp te bieden.

De Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling en de Aziatische Ontwikkelingsbank stellen middelen beschikbaar om klanten te helpen met financiering. Dan gaat het met name om producenten en distributeurs van medicijnen en medische producten.

49. Welke regelingen zijn er allemaal en waar kan ik die vinden? En welke websites geven informatie?

Website Eldermans Geerts advocaten:
https://www.eldermans-geerts.nl/expertise/corona

Voor de nieuwe maatregelen:
https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/17/coronavirus-kabinet-neemt-pakket-nieuwe-maatregelen-voor-banen-en-economie

Voor de belasting maatregelen:
https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/nl/home/content/coronavirus

Website rijksoverheid over corona:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19

Website RIVM:
https://www.rivm.nl/

Website KvK:
https://www.kvk.nl/corona/

Rijksdienst voor ondernemers:
https://www.rvo.nl/

Kamerbrief van 17 maart 2020:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/03/17/kamerbrief-over-noodpakket-banen-en-economie

Internationale en Europese maatregelen:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/beleidsnotas/2020/03/17/internationale-en-europese-maatregelen-om-economische-gevolgen-covid-19-te-mitigeren

FAQ sheet van Rijksoverheid:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/veelgestelde-vragen-over-coronavirus-voor-werkgevers/financiele-maatregelen

Regeling bijzonder uitstel van betaling van belastingen: https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/berichten/nieuws/uitstel-betaling-gevolgen-coronavirus

Tegemoetkoming zzp-ers:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zelfstandigen-zonder-personeel-zzp/extra-tijdelijke-ondersteuning-voor-zzp-ers

Voorlopige aanslag wijzigen als ondernemer:
https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/berichten/nieuws/uitstel-betaling-gevolgen-coronavirus