Let op: Wet toetreding zorgaanbieders op komst!

11 december 2020

De Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) is op komst. De Wtza zal de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) deels vervangen en een aantal belangrijke nieuwe verplichtingen met zich brengen. Opvallend daarbij is dat deze verplichtingen gaan gelden voor zowel nieuwe als bestaande zorgaanbieders. Wat zijn deze nieuwe verplichtingen en welke andere financiële en niet-financiële zaken zijn noemenswaardig?

Wtza: voor wie?

Alle zorgaanbieders vallen onder de reikwijdte van de Wtza. Voor het zorgaanbiedersbegrip wordt aansluiting gezocht bij de brede deLnitie van zorgaanbieders uit de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz): namelijk instellingen en de solistisch werkende zorgverleners.
Daarnaast gelden bepaalde verplichtingen ook voor jeugdhulpaanbieders.

Nieuwe verplichtingen

De Wtza brengt nieuwe verplichtingen met zich mee, waarvan de meldplicht, vergunningplicht en de verplichtingen rondom het interne toezicht vooral van belang zijn.

1. Meldplicht

Een nieuwe verplichting op basis van de Wtza is de meldplicht voor nieuwe en bestaande zorgaanbieders, voor zover zij zorg in de zin van de Wkkgz (doen) leveren. Deze zorg omvat de zorg op basis van de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wet langdurige zorg (Wlz) en ‘andere zorg’ (zoals alternatieve geneeswijzen). Daarnaast zal de meldplicht gaan gelden voor jeugdhulpaanbieders. De meldplicht betekent dat deze zorgaanbieders zich moeten melden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De melding geschiedt digitaal door middel van een in te vullen vragenlijst. Voor nieuwe zorgaanbieders geldt dat zij zich voorafgaand aan de zorgverlening dienen te melden. Voor bestaande zorgaanbieders is bepaald dat zij zich binnen zes maanden na inwerkingtreding van de Wtza dienen te melden bij de IGJ.

Het doel van deze meldplicht is enerzijds dat zorgaanbieders in het vizier van de IGJ komen. De IGJ verwacht hierdoor beter en selectiever (risico)toezicht te kunnen houden. Momenteel valt een deel van de zorgaanbieders buiten het beeld van de IGJ, bijvoorbeeld doordat zij van rechtswege een toelating krijgen op basis van de WTZi. Anderzijds kunnen zorgaanbieders door middel van de meldplicht sneller op de hoogte zijn van de (kwaliteits) eisen die voor hen gelden. Een en ander moet ten goede komen van de kwaliteit van de zorg.

Inmiddels zijn het Uitvoeringsbesluit en de Uitvoeringsregeling Wtza ter consultatie gepubliceerd. In deze twee documenten worden de verplichtingen uit de Wtza nader uitgewerkt. Zo is in het Uitvoeringsbesluit Wtza een aantal categorieën van (jeugd)zorgaanbieders uitgezonderd van de meldplicht, zoals onder andere abortusklinieken. Daarnaast is in de Uitvoeringsregeling Wtza een concept meldformulier opgenomen, waarin onder andere wordt uitgevraagd welke zorg zal worden verleend en hoe de organisatie zal worden ingericht.

2. Vergunningplicht

Een andere verplichting op basis van de Wtza is de vergunningplicht. Ook bij deze verplichting geldt dat deze ziet op zowel nieuwe als bestaande zorgaanbieders. Voor nieuwe zorgaanbieders geldt dat zij een toelatingsvergunning dienen aan te vragen als het gaat om (i) instellingen die medisch specialistische zorg (doen) verlenen of om (ii) instellingen die Zvw- of Wlz-zorg (doen) verlenen met meer dan tien zorgverleners. Bij deze tien zorgverleners is de juridische basis op grond waarvan zij werkzaam zijn niet relevant. Voor bestaande zorgaanbieders is het iets complexer.

Hierbij is het volgende onderscheid van belang:

Voor zorgaanbieders die eerder actief een WTZi-toelating hebben moeten aanvragen geldt dat hun WTZi-toelating, indien zij op basis van de Wtza een vergunning dienen te hebben, wordt omgezet in een Wtza-vergunning. Als zij op basis van de Wtza geen vergunning hoeven te hebben, vervalt de WTZi-toelating.
Zorgaanbieders die van rechtswege in het bezit zijn van een WTZi-toelating, en dus niet eerder een WTZi-toelating hebben moeten aanvragen, dienen actief een Wtza-vergunning aan te vragen binnen twee jaar na inwerkingtreding van de Wtza, indien zij een Wtza-vergunning nodig hebben. Dat is dus een grote verandering voor deze zorgaanbieders, omdat zij momenteel niet actief een WTZi-toelating hoeven aan te vragen. Dit geldt ook voor zorgaanbieders die eerder geen WTZi-toelating hebben gekregen/nodig hadden, en op basis van de Wtza wel over een vergunning dienen te beschikken.

E-learning – Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza)

Leer over de Wtza, en de AWtza.

Welke Wtza-verplichtingen gelden er voor u?

Check het met: de Wtza-wizard.

3. Intern toezicht

Tot slot stelt de Wtza transparantie-eisen aan de bestuursstructuur en bedrijfsvoering van een zorgaanbieder, hetgeen vergelijkbaar is met de huidige eisen uit de WTZi. Onderdeel van de eisen aan de bestuursstructuur is dat instellingen een interne toezichthouder dienen te hebben, bijvoorbeeld een raad van toezicht. In het Uitvoeringsbesluit Wtza is opgenomen welke zorgaanbieders geen interne toezichthouder hoeven aan te stellen. Dit geldt voor (i) instellingen die medische specialistische zorg (doen) verlenen met tien of minder zorgverleners en voor (ii) instellingen waarbij cliënten niet een etmaal kunnen verblijven én zorg wordt verleend door 25 of minder zorgverleners. Daarnaast werkt het Uitvoeringsbesluit Wtza de eisen aan het intern toezicht nader uit, zoals de eis dat de toezichthouder uit minimaal drie (natuurlijke personen) moet bestaan. In de Uitvoeringsregeling Wtza is verder beschreven dat, wanneer een toezichthouder verplicht is, de instelling schriftelijk dient vast te leggen op welke wijze uitvoering wordt gegeven aan deze verplichting. Voor instellingen die rechtspersonen zijn, geldt zelfs dat dit moet worden vastgelegd in de statuten.

Tot slot

Inmiddels is de Wtza aangenomen door zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer. De verwachting was aanvankelijk dat de Wtza op 1 juli 2021 in werking zou treden, maar dat is inmiddels uitgesteld tot 1 januari 2022. De inwerkingtreding van de Wtza laat dus nog even op zich wachten. Desondanks is het – juist vanwege de grote veranderingen – raadzaam om alvast voor te sorteren op de nieuwe verplichtingen en de ontwikkelingen in de gaten te houden.

Dit artikel verscheen in Fizier, tijdschrift voor zorgfinancials – nr 05 – 2020.

Wat betekent de Wtza voor uw zorgorganisatie? Controleer het via de Wtza-wizard

De Wtza brengt verschillende – ook nieuwe – verplichtingen met zich voor zorgorganisaties. Via onze Wtza-wizard kunt u door middel van het beantwoorden van een aantal simpele vragen snel in beeld krijgen wat uw verplichtingen zijn ten aanzien van:

Zie ook:

Deel dit verhaal: